Flores, brama do Komodo

Smoki, manty, rzadkie stworzenia i szczątki Hobbita czekają na nurka odwiedzającego Park Narodowy Komodo, magiczny rezerwat, który ma też swoje wyzwania do pokonania. PIERRE CONSTANT przedstawia swój przegląd słowami i obrazami

Archipelag indonezyjski leży na skrzyżowaniu trzech głównych płyt tektonicznych: indoaustralijskiej, euroazjatyckiej i pacyficznej. Małe Wyspy Sundajskie są częścią zachodniego łuku Banda, między Jawą a wyspami Banda, których pochodzenie jest wulkaniczne trzeciorzędu. 

Wyspa Flores jest częścią wewnętrznego łuku młodych wysp wulkanicznych, obejmującego od zachodu na wschód Bali, Lombok, Sumbawę, Komodo i Rincę, a następnie Solor, Pantar, Alor, Kambing i Wetar. 

Przeczytaj także: Komodo Aggressor wypływa w rejs od maja – z rabatami

Pierwotny wulkanizm, który ukształtował Flores, był podwodny. W okresie środkowego miocenu piaskowiec i wapień osadzały się pod wodą w basenach otaczających grzbiet wulkaniczny Flores. 

Na wyspie odkryto szesnaście stanowisk ze skamieniałościami, w tym gigantyczne żółwie i 900,000-tysięcznoletniego karłowatego słonia Stegodon sondaariDo skamieniałości kręgowców zalicza się smoka z Komodo (Varanus komodoensis), krokodyl i słoniowaty Stegodon floresensis. Ta wysoce endemiczna fauna została wytępiona przez poważną erupcję.

W 2003 r. Theodore Verhoeven odkrył kamienne artefakty i kości Flo, 25-letniej kobiety o wzroście nieco ponad 1 m, żyjącej 18,000 XNUMX lat temu. Reprezentowała nowy gatunek, Homo floresens, znana jako Człowiek-Hobbit, uważa się, że jej gatunek zamieszkiwał jaskinię, w której ją znaleziono, przez 100,000 XNUMX lat. 

Na tym terenie znaleziono również skamieniałości 47 osobników stegodonów. Młode osobniki tego gatunku mogły być głównym źródłem pożywienia dla Homo floresens.

W 2014 roku na Flores odkryto inne, znacznie starsze szczątki ludzkie, bliższe szczątkom naszego przodka Homo erectus i przybył z Afryki około miliona lat temu. Z czasem proces ewolucyjny doprowadził do karłowatości wyspowej. 

Czerwona Łódź

Urodzona we Włoszech inżynierka elektroniki Cinzia Mariolini została oddaną nurkową w 1990 roku. Nurkowanie instruktor w Australii i na Malediwach, gdzie ostatecznie zaczęła zarządzać operacjami nurkowymi, kupując 75% Centrum nurkowe Flores w 2015 roku. 

Cinzia organizuje jednodniowe wycieczki z Labuan Bajo, zachodniego krańca wyspy Flores, na wyspy Parku Narodowego Komodo tradycyjną indonezyjską drewnianą łodzią kapal kayu. 

O imieniu Mutiara Permata or Lśniąca perła „Czerwona Łódź”, jak jest również znana, ma 21 m długości, 3.6 m szerokości i sześciocylindrowy silnik wysokoprężny Mitsubishi o mocy 180 KM. Ma siedmioosobową załogę i pojemność dla 13 nurków.

Park Narodowy Komodo zajmuje powierzchnię 2,200 km² i obejmuje przybrzeżną część zachodniej części wyspy Flores, trzy większe wyspy: Komodo, Rinca i Padar, a także 26 mniejszych wysp i otaczające je wody Cieśniny Sape.

Został utworzony w 1980 roku, początkowo w celu ochrony największej jaszczurki na świecie, smoka z Komodo (Varanus komodoensis) i został uznany przez UNESCO za obiekt światowego dziedzictwa, a następnie za rezerwat biosfery. 

Ta część Trójkąta Koralowego charakteryzuje się największą na Ziemi różnorodnością biologiczną organizmów morskich. Żyje tu 1,000 gatunków ryb, 385 gatunków twardych koralowców, 70 gąbek, 10 delfinów, siedem wielorybów, a także manty, żółwie i diugonie. 

W parku zidentyfikowano populację 1,200 rezydujących mant rafowych. Połowy mant zostały oficjalnie zakazane w Indonezji w 2014 r. 

Dzień nurkowania zaczyna się wcześnie. Nurkowie spotykają się w Flores Diving Centre o 7 rano. Pięciominutowy spacer ruchliwą główną ulicą Labuan Bajo prowadzi do Pelabuhan, portu miasta, który wygląda jak bardzo aktywna marina dla łodzi rybackich i turystycznych. W porze suchej Labuan Bajo jest zakurzonym, hałaśliwym miejscem, gdzie temperatura szybko wzrasta w ciągu dnia.

Morskie bryzy przynoszą miłą ulgę podczas 90-minutowego rejsu na wyspy, które są w większości jałowe, żółte i szare, z trawiastą sawanną spaloną i wybieloną pod palącym słońcem. Nic dziwnego, gdzie temperatury osiągają średnio 40°C w ciągu dnia. 

Na pokładzie statku Darmin, 30-letni indonezyjski przewodnik nurkowy, udziela nam bardzo szczegółowego instruktażu na temat naszego pierwszego miejsca nurkowego, Siaba Besar, położonego w północnej części parku nad Rincą i Komodo.

W wodzie są cząsteczki, ale ogród koralowy jest imponujący, a życie ryb obfite. Widzimy ławice pręgowanych ostroboków, wielkooki w kolorze czerwonym lub srebrnym, w zależności od nastroju, wargacze diagonalne (Plectochinsztyk), skalar żółtoskrzydły (Pomacanthus xanthometopon), sześciopasmowe anioły i chmury anthiasowe. 

Oswojone zielone żółwie

Z zachwytem zauważam mnóstwo oswojonych zielonych żółwi odpoczywających leniwie na koralowcach stołowych. Co niezwykłe, jeden z nich nie miał nic przeciwko temu, że przybliżyłem obraz, aby zrobić zdjęcie z bliska i portret. Drzemiący na dnie morskim inny duży osobnik mierzył do 1.5 m długości. 

Z natury nieśmiałe, stado garbatych jednorożców (Naso bachycentron) zapewniło przyjemne spotkanie. Wargacz poruszający skały (Novacullichthys taeniourous) pracował nad gruzami koralowymi.

Doskonały indyjski przewodnik nurkowy Navneet, instruktor na Wyspach Andamańskich, przeprowadził briefing dla stanowiska Mawan. Promowano je jako stację czyszczącą dla mant, co wzbudziło w nas niepokój, ale nie było widać żadnych płaszczek. „W zeszłą sobotę mieliśmy spotkanie z rekinem wielorybim!” – rozpromienił się niemiecki gość. Szczęściarz. 

Prąd płynął tam i z powrotem irytująco. Nie działo się nic poza śliczną anemonefish pomidorową (Amfiprion wściekły) unoszące się nad ukwiałem.

Lunch box na pokładzie słonecznym, w cieniu płótna, był normą. Na popołudniowe nurkowanie udaliśmy się do Loh Buaya na północno-zachodnim wybrzeżu Rinca, gdzie znajduje się stacja strażnicza Parku Narodowego Komodo. To dawało szansę na bliskie spotkanie ze smokiem z Komodo. 

Wysiedliśmy na drewnianym pontonie, a cementowa ścieżka prowadziła do stacji parku, gdzie przywitał nas strażnik, który miał nas oprowadzić. Wczesnym popołudniem upał był intensywny. Sześć sporych rozmiarów waranów z Komodo spokojnie drzemało w cieniu koszar, biernie oczekując na gości chłodnym spojrzeniem. 

Uzbrojony w długi drewniany kij przewodnik upewnił się, że nie zbliżyliśmy się za bardzo do jaszczurek. Następnie udaliśmy się na szczyt wzgórza, aby podziwiać panoramę zatoki i okolicznych wzgórz, a następnie na 45-minutowy spacer powrotny, podczas którego nie spotkaliśmy żadnych smoków. Idealna pułapka dla turystów. 

W 2005 roku przeżyłem autentyczne spotkanie na południu Rinca. Łódź rzuciła kotwicę przy opustoszałej plaży w Horseshoe Bay, a złote światło późnego popołudnia było fantastyczne. To był idealny moment na zdjęcia jachtu, więc poprosiłem kapitana o pozwolenie na wyjście na ląd. 

„Nie bez członka załogi, dla bezpieczeństwa” – ostrzegł. Nie ma problemu. Nie byłem na plaży od pięciu minut, gdy z krzaków około 2.5 metrów dalej wyłonił się 40-metrowy smok z Komodo.

Głowa nisko, poruszał się z kocim chodem, rozdwojony język wsuwał się i wysuwał z pyska, by wyczuć mój przyzwoity zapach, podszedł, wymachując potężnymi ramionami z lewej na prawą. Był to fascynujący, ale i przerażający widok. 

Nagle zatrzymał się 20 m ode mnie, gdy go kadrowałem teleobiektywem, z jednym kolanem na ziemi. Czerwonym, diabelskim okiem, wpatrywał się we mnie przez chwilę, z głową na boku. Świat stanął w miejscu. Następnie, jakby jego ciekawość została zaspokojona, wrócił do krzaków. 

Miejsca na północnym Komodo

Wiele miejsc nurkowych jest najbardziej odpowiednich dla początkujących, z cichymi wodami i niewielką ilością ryb. Nurkowanie w Komodo rozróżnia „odpływ”, kiedy wody Pacyfiku płyną na południe do Oceanu Indyjskiego, i „przypływ”, kiedy wody Oceanu Indyjskiego płyną na północ do Pacyfiku. 

Temperatura wody wyraźnie spada o 2-3° od zwykłych 28°C na wznoszącej się wodzie, ze względu na wypiętrzenie południowego rowu. Można sobie poradzić bez kombinezon ale większość ludzi i tak nosi 3 mm, a niektórzy nawet marzą o 5 mm!

Ponieważ są codziennie narażeni na takie temperatury, divemasterzy zawsze noszą kombinezon w tym kaptur. Aby zanurkować na południowych brzegach Komodo i Rinca, 5 mm kombinezon Jest obowiązkowe.

Manty, kultowy punkt kulminacyjny Komodo, można zobaczyć w Mawan, Manta Point i Cauldron na wschodzie i północy wyspy Komodo. Trzeciego dnia plan zakładał nurkowanie w północnych miejscach Komodo: „To najlepsze, co jest w Komodo pod względem akcji ryb”, potwierdziła Cinzia. Nie będę zawiedziony. 

Zanurkowany podczas odpływu, Castle Rock jest skalistym występem wystającym z morza. Prąd płynie z zachodu na wschód, a my widzieliśmy ławice żółtopłetwych chirurgów (Acanthurus xanthopterus), olbrzymi i wielkookie rekiny, rekiny białopłetwe i szare rekiny rafowe, ławice nietoperzy Teira, lucjany czerwone i bardzo oswojone wargacze Napoleona. Pod koniec nurkowania pojawiła się duża orlenica plamista, pełna klatka.

Cauldron to kanał z czystą wodą między Gili Lawa Laut i Gili Lawa Darat, z niewielkim prądem. Gość Katrina z Anglii, pracująca nad projektem badawczym dla Fundacja Megafauny Morskiej, przyszedł na pokład, żeby przed nurkowaniem wygłosić krótką przemowę na temat mant. 

Organizacja, którą założyli w 2008 r. w Mozambiku dr Simon Pierce i dr Andrea Marshall, otworzyła bazę w Nusa Lebongan na Bali w 2011 r., a później przeniosła się do Labuan Bajo, gdzie Katrina co tydzień wygłaszała prelekcje na temat najnowszych badań.

W trakcie nurkowania młody czarno-biały manta rafowy, ciekawski nurków, okazał się chętny do współpracy i kilka razy zatoczył koło nad białym, piaszczystym dnem.

Kocioł zwęża się w lej i kanał zwany Shotgun, gdzie prąd się podnosi. Przy wejściu gromadzą się ławice lucjanów czerwonych i czarnych oraz wielkookich jacków. Przystanek bezpieczeństwa został wykonany po drugiej stronie Shotgun, gdzie kolonia węgorzy ogrodowych pokrywała piaszczyste dno.

Manty mają 5 milionów lat, ale ich przodek Elasmobranch sięga 415 milionów lat wstecz. Te żywiące się przy dnie stworzenia są również filtratorami, mają pięć skrzeli, a kształt diamentu jest stworzony do szybkości.

Nie ma więcej Manta rodzaj obecnie – został zastąpiony przez Pianai rozróżnia się dwa odrębne gatunki: pelagiczną olbrzymią mantę (Mobula birostris) i rezydująca tam manta rafowa (Mobula Alfredi). Manty melanistyczne nie są odrębnym gatunkiem, ale istnieje prawdopodobieństwo, że na Karaibach istnieje trzeci gatunek. 

Samice zawsze pojawiają się, a za nimi podążają mniejsze samce w gorącym pościgu w okresie godowym. Samiec używa zębów, aby przytrzymać się piersi samicy. płetwa.Są zwrócone do siebie twarzą w twarz, kopulacja trwa od 30 sekund do dwóch minut. 

Po 12-miesięcznej ciąży, przed urodzeniem, młode manty są owijane wewnątrz samicy, jak kolba kukurydzy. Po urodzeniu rozwija się, odsłaniając rozpiętość skrzydeł 2 m. 

Manty mają największy mózg ze wszystkich ryb i długość życia 40-70 lat. Żywią się planktonem, plastikiem, beczkami i mogą nurkować na głębokość 1,400 m, aby się pożywić. Migrację mant obserwowano z Komodo na Bali. 

Manty znajdują się na Czerwonej Liście Gatunków Narażonych na Wyginięcie Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody, a ich populacja na świecie maleje. Obecnie są one objęte ochroną w Indonezji, gdzie szacuje się, że przyciągają 15 milionów dolarów rocznie ze strony turystów.

Dziura w skale

Innym godnym uwagi miejscem do nurkowania jest Batu Bolong lub „Hole in the Rock”. Znajdująca się na północ od Manta Point na północny zachód od wyspy Komodo, ta odizolowana skała wyłania się ledwo i poziomo, z widocznym łukiem na szczycie.

Pod wodą jest to strome zbocze. Podczas odpływu prąd gwałtownie pędzi z północy na południe po obu stronach skały, a nurkowie muszą zygzakować z boku na bok w chronionym obszarze. 

W tym miejscu gromadzi się mnóstwo ryb, od smukłych jednorożców, jednorożców Vlaminck i serioli błękitnopłetwych po olbrzymie wargacze (Plectorhinchus albovittatus), z żółwiami szylkretowymi żerującymi na koralu. Duże koralowce stołowe na płyciznach są domem dla chmar anthiasów, damsels, papugoryb i wargaczy.

Napoleon wrasse są częstym widokiem, a czasami można spotkać dużego węża morskiego na polowaniu. Podczas przypływu, gdy prąd się odwraca, temperatura spada z 28°C do 25°C.

North Tatawa była mile widzianą odmianą. Wyspa była sucha, pagórkowata i brązowa z białymi wulkanicznymi klifami i pustymi plażami z białym piaskiem.

Podwodny krajobraz przedstawiał kolorowe zbocze i ogród koralowy, ze skałami i koralowcami pokrytymi pomarańczowymi i białymi miękkimi koralowcami, dendroneftia fioletowy i Tubastrea zielone korale i duże brązowe gąbki rurkowe. 

Mnóstwo ryb rafowych, okazjonalne jastrzębie żerujące na rafie oraz możliwość zrobienia szerokokątnych zdjęć pod słońce – to stymulujące środowisko było zachwycające.

Podziw i magia

Podobnie jak Galapagos, Komodo ma nazwę otoczoną aurą podziwu i magii. Jednak Park Narodowy Komodo (KNP) może być ofiarą sławy, która ostatecznie może doprowadzić do jego upadku. 

Podczas moich ostatnich nurkowań w Castle Rock i Crystal Rock na północy byłem zszokowany obecnością 15 łodzi nurkowych na miejscu, co oznaczało tłum nurków pod wodą. Nie to, co można by określić jako autentyczne, dziewicze doświadczenie. 

Pod koniec lat 1990. Park Narodowy Komodo odwiedziło 30,000 36,000 osób. W 2009 r. liczba ta wzrosła do 2015 95,410, w 2018 r. było to 176,000 XNUMX osób, a w XNUMX r. XNUMX XNUMX, z ogromnymi prognozami na kolejne lata. 

Sytuacja wymykała się spod kontroli, a kilku operatorów nurkowych w Labuan Bajo, w tym Flores Diving Centre, wyrażało dezaprobatę. Biorąc pod uwagę wysokie opłaty pobierane od gości i nurków, czy kierownictwo KNP zachowywało się raczej nieodpowiedzialnie? 

Ocena perspektyw ochrony światowego dziedzictwa IUCN z 2017 r. dla KNP potępiła nadużycia i nielegalne praktyki połowowe oraz nieuregulowany wzrost liczby turystów. Poważne zagrożenia pochodziły również od populacji ludzkiej pod względem zanieczyszczenia i śmieci, a wpisanie KNP na listę światowego dziedzictwa stało się „poważnym problemem”.

Rybacy nie respektowali stref zakazu połowów, a liczba połowu rekinów rosła; strażnicy parku nie egzekwowali przepisów ani nie nakładali na osoby łamiące przepisy skutecznych sankcji, liczba wycieczek łodziami nurkowymi gwałtownie wzrosła – wszystko to wymagało regulacji dostępu łodzi do miejsc nurkowych. 

Konieczne było wprowadzenie obiektów cumowniczych, aby uniknąć uszkodzenia raf koralowych przez kotwice. Wymagane było wyznaczenie stref, w których określone działania były dozwolone lub zabronione.

Potem nadeszła pandemia Covid i do 2022 r. turystyka spadła do około 50,000 2023 rocznie. W 300,488 r. park odwiedziło 2019 2024 gości, co stanowi znaczny wzrost w porównaniu z poprzednim rokiem. Podczas gdy liczba odwiedzających Labuan Bajo wzrosła czterokrotnie w latach XNUMX–XNUMX, przewiduje się, że w tym roku osiągnie milion. 

Poprzednie badanie wskazało, że liczba odwiedzających Komodo rocznie powinna zostać ograniczona do maksymalnie 219,000 XNUMX ze względu na wpływ dużych tłumów na zachowanie smoków z Komodo. Władze od dawna szukają sposobów na ograniczenie liczby odwiedzających poprzez zwiększenie opłat za parki.

W związku z tym zarząd parku, BTNK, planuje teraz zamknąć go w określone dni tygodnia, aby zregenerować ekosystem i skierować turystów do innych atrakcji w regionie. Oczekuje się, że ta polityka zostanie wdrożona od 2025 r. Mieszkańcy wyspy Komodo są przeciwni temu planowi, ponieważ ich dochody i środki do życia zależą od turystyki.

Opłata za wstęp na wyspę Padar wynosi obecnie 150,000 7.40 rupii (250,000 GBP) w dni powszednie i 12.40 2024 rupii (400,000 GBP) w weekendy. W przypadku osób wybierających się na rejs opłata za wstęp do KNP została zaktualizowana w kwietniu 700,000 r. do 34.70 XNUMX rupii dla obywateli i XNUMX XNUMX rupii (XNUMX GBP) dla obcokrajowców.

Nurkowanie w błocie

Żadna wyprawa na Flores nie byłaby kompletna bez nurkowania w Maumere, po wschodniej stronie wyspy. Maumere zostało dramatycznie zniszczone w 1992 r. przez trzęsienie ziemi o magnitudzie 6.8, którego epicentrum znajdowało się w Morzu Flores, po którym nastąpiło niszczycielskie tsunami, które zabiło 2500 osób. 

Rafy koralowe ucierpiały w wyniku tych zniszczeń i chociaż od tego czasu nastąpiła pewna regeneracja, obszar ten nie dorównuje nurkowaniu w Parku Narodowym Komodo.

Powiedziawszy to, należy wziąć pod uwagę bardzo dobre nurkowanie w muck-divingu. Łączy ono zarówno koralowe gruzy, jak i łaty piasku wulkanicznego, drobny muł, a nawet ławice trawy morskiej, które są domem dla konika morskiego z Flores i innych. 

Spotkania z nagoskrzelnymi były zachwycające, a wśród nich znalazły się takie gatunki jak: Halgerda batangas, Cheilinodura inornata, Trinchesia yamasui z niebieską ceratą i pomarańczowymi końcówkami, Glossodoris atromarginata, Glossodoris hikuerensis, Thuridilla lineolata, Thuridilla bayeri, Jorunna funebris, Ceratosoma sinuatum a kilka Liściokwiat gatunki w tym P-magnez.

Dla mnie najbardziej oszałamiającym momentem ze wszystkich był gigantyczny Niamira alleni dawny-Ceratosma sp nudibranch, bardzo rzadki widok i mój pierwszy w życiu! Perłowo-biały, pokryty guzkami i prezentujący niesamowity krzyż wyrostków na grzbiecie, z perłowo-srebrzystymi skrzelami jak kwiat pośrodku. 

Jeszcze bardziej uderzające było przypominające sondę przedłużenie wyrostka wznoszące się wysoko z czubka głowy, również pokryte guzkami. Zapierające dech w piersiach stworzenie, które sprawiło, że dyszałem, jakbym miał halucynogenną wizję…

Również w Divernet: KOMODO NA SZNURÓWKĘ, ALOR do siebie, ZUPA RYBNA ALOR – TO NIEZŁY PRZEPIS!, ALOR AQUAMEN