Zapomniane wraki statków: duchy Gallipoli

Jego pierwsze nurkowania na każdej zatopionej ofierze gorzkiej kampanii Gallipoli z I wojny światowej były prawdziwą podróżą odkrywczą i mogą być także dla ciebie – turecki nurek MAHMUT SUNER przygotował dla Divernet przewodnik po wrakach statków wokół półwyspu, który poleca zarówno do celów rekreacyjnych, jak i technicznych nie jeden

Pewnego spokojnego poranka na Morzu Egejskim rybak Nami wyrzucił swoją małą łódkę rybacką i odpłynęliśmy, kierując się w stronę wraku HMS z I wojny światowej Majestatyczny. 

Był to zmęczony stary pancernik Royal Navy, zbudowany w 1906 roku. Miało to być moje pierwsze nurkowanie na wielkim statku i zrobiło mi się smutno, że zginęło 49 marynarzy, kiedy Majestatyczny zszedł.

Przez pierwsze kilka metrów nurkowania widoczność nie była zbyt dobra, a woda była chłodna. Na 20 m widoczność nagle się poprawiła. Ciemna sylwetka powiększała się teraz pode mną z każdym oddechem. 

Wylądowałem na statku, ale nie wiedziałem, na której części się znajduję. Byłem tam wówczas jedynym nurkiem i czułem się samotny. Wrak był ogromny i byłem pewien, że to rzeczywiście HMS Majestatyczny. 

Nie było łatwo zlokalizować miejsce, w którym został storpedowany przez U-Boota U-21, ale na pokładzie był bałagan. Mogliśmy zidentyfikować 5-calowe stanowisko z wieżą działową, mnóstwo amunicji, karabiny Enfield, wiele bagnetów, klucze do użytku w zatoce artyleryjskiej i wszędzie porozrzucane ostre pociski. 

Iluminatory leżały na piasku po prawej burcie. Wrak spoczywał na równej stępce, a na śródokręciu odkryliśmy część mostka kapitańskiego i wieży obserwacyjnej. 

Po drodze na górę widziałem wiele butelek i talerzy z lekarstwami, częściowo zakopanych w piasku. Wrak ten był kapsułą czasu z 1915 roku, z wojny odważnych. 

Nieprzemyślane działanie

Kampania I wojny światowej mająca na celu wymuszenie przejścia przez cieśninę Dardanele w Turcji miała na celu umożliwienie aliantom wzmocnienia Rosji – tradycyjnego wroga Turków – w jej walce z Niemcami.

Royal Navy podjęła nieprzemyślaną akcję. Jego działa przewyższały tureckie baterie lądowe w zwężeniu cieśniny, ale potężna flota złożona z 63 pancerników klasy Dreadnought, nazwanych tak ze względu na ich rzekomą niezniszczalność i wspieranych przez 180 innych okrętów, nie mogła się równać z działaniami samotnego małego tureckiego stawiacza min. the Nusrat.

HMS Ocean, HMS nieodparty, HMS Goliat, francuski pancernik Bouvet a pięć innych krążowników zostało zatopionych w ciągu kilku godzin. Silne prądy i geograficzne wąskie gardło utworzone przez Dardanele również pomogły w przygotowaniu brytyjskiej floty do łatwego ataku niemieckich łodzi podwodnych.

Równie nieprzemyślane były ekspedycyjne siły lądowe złożone z żołnierzy brytyjskich, Anzac i innych żołnierzy Imperium, wysłane pod dowództwem generała Sir Iana Hamiltona w celu zdobycia półwyspu Gallipoli z rąk Turków. 

Nadmierna pewność siebie tej siły była widoczna, gdy po wylądowaniu w zatoce Suvla zatrzymała się na herbatę i mecz krykieta. Armia turecka – żołnierze broniący swoich domów i niemający dokąd się wycofać – miała czas na zorganizowanie się i odebranie wyżyn nielicznym Nowozelandczykom, którzy mieli pecha, że ​​zostali wysłani do jej obrony.

Gdyby nie to kluczowe czterogodzinne opóźnienie, wynik mógłby być inny. Ogółem po każdej stronie zginęło 250,000 11 ludzi – po tysiąc dziennie. Kampania, która miała trwać tylko XNUMX dni, nieuchronnie zakończyła się odwrotem, ale dopiero osiem miesięcy po jej rozpoczęciu.

To była katastrofa militarna. Winston Churchill, ówczesny Pierwszy Lord Admiralicji, poinformował, że duchy Gallipoli będą go nawiedzać przez resztę życia.

Trzy grupy wraków

Dziś jest to zupełnie spokojniejsze miejsce, chronione jako Turecki Park Narodowy. Większość ośrodków turystycznych skupia się wokół pomników I wojny światowej, a na półwyspie Gallipoli znajduje się 1 cmentarzy wojennych aliantów. 

Dla nurków oczywistą atrakcją są liczne statki i łodzie rozbite między kwietniem 1915 r. a styczniem 1916 r. Kilkaset zatonęło w wodach przybrzeżnych między zatoką Anzac a zatoką Suvla po zachodniej stronie półwyspu, a odkryto lokalizacje 216 z nich data.

Wraki tej kampanii możemy podzielić na trzy grupy, ze względu na ich lokalizację i głębokość. Do pierwszej grupy należy zaliczyć wraki wojenne leżące na północnym wschodzie w cieśninie Bosfor wraz z francuskim okrętem wojennym Bouvet i brytyjskie okręty wojenne nieodparty i Ocean, zatopiony w bitwie 18 marca 1915 r. 

Przybycie niemieckich okrętów podwodnych w ten region doprowadziło do powstania drugiej grupy wraków, leżących w zatoce Saros na Morzu Egejskim.

Trzecia i ostatnia grupa składa się ze statków i łodzi podwodnych, które padły ofiarą alianckich okrętów podwodnych, którym udało się dotrzeć do Morza Marmara, spokojnie przekraczając Dardanele na głębszych wodach.

Opisane poniżej dostępne wraki leżą po obu stronach półwyspu Gallipoli:

Zapalniczki

Zapalniczki to żelazne łodzie używane przez Brytyjczyków podczas I wojny światowej do wyładowywania piechoty i przewożenia prowiantu. Wiele z nich zostało zatopionych podczas burz i ostrzału, a kilka pozostaje na głębokościach, na których można nurkować. Istnieją dwa przykłady w Morto Cove w odległości 1 m i zaledwie kilku metrów od siebie. Jeden z nich miał kocioł parowy, który leżał na pobliskim piasku i oba przyciągały ławice ryb i płaszczek.

HMT Lundy

Były trawler Lundy'ego spoczywa na głębokości 28 m w zatoce Suvla, a wrak pomimo swojego wieku pozostaje w dobrym stanie. Statek pomocniczy podczas kampanii Gallipoli został zatopiony przez torpedę w 1915 r. i obecnie przewozi ładunek ośmiornic, homarów, kongerów, skorpionów i małych ławic, które można znaleźć wśród zapasów wojennych i amunicji na pokładzie.

Duża część wraku jest obecnie pokryta gąbkami, a wewnątrz znajdują się ławice leszczy i babek. Niestety, dzwonek i kompas zostały skradzione.

HMS Louis

Niedaleko od Lundy'egow pobliżu cypla Buyuk Kemikli znajduje się wrak niszczyciela, który jest najbardziej znany ze swoich opancerzonych kotłów parowych. Położenie wraku blisko brzegu i maksymalna głębokość 15 m sprawiają, że jest to doskonałe miejsce do nurkowania nawet dla stosunkowo niedoświadczonych nurków i oferuje piękne możliwości fotograficzne.

HMS Majestic

Kiedy widziano, jak Królewska Marynarka Wojenna wycofuje się w bezpieczne miejsce na otwartym morzu, morale sił lądowych zostało poważnie nadszarpnięte. HMS Majestatyczny, jeden z najstarszych pancerników, został odesłany z powrotem do patrolowania wybrzeża w ofierze ze względów politycznych, ale wkrótce został zatopiony przez U-21 w maju 1915 r., ze stratą 49 ludzi. Wrak leży w Morto Cove, jego rufa znajduje się na piasku na głębokości 29 m, a dziób ma głębokość 18 m. 

Wrak stał się domem dla ławic, w tym leszcza i dentexu. Niektóre sekcje zostały rozebrane w latach 1960. XX wieku, ale wiele z nich nadal może zainteresować odwiedzającego nurka, w tym armata inkrustowana pąkli i bocianie gniazdo oddalone o około 10 metrów.

HMS Triumf

Ten 133-metrowy okręt wojenny był jednym z trzech wyposażonych w HMS Albion i HMS Kornwalia, który rozpoczął ostrzał tureckich twierdz. 25 maja 1915 roku został trafiony torpedą z U-21 na dystansie 370m.

Triumf zatonął w pobliżu Kabatepe w niecałe pół godziny, ale to wystarczyło, aby prawie cała załoga została uratowana przez HMS Chełmer. Wrak leży odwrócony na głębokości 72 m. Przy widoczności 15-20m jest to świetne nurkowanie techniczne oferujące wiele ciekawych możliwości fotograficznych.

Wykres

Francuski parowiec transportowy o długości 121 m Wykres również został zatopiony U-21, co spowodowało utratę 75 marynarzy podczas przewożenia zaopatrzenia wojskowego.

Spędził kilka lukratywnych lat na szlakach handlowych, a jej lokalizacja pozostawała tajemnicą przez wiele lat, dopóki badacz wraków Selcuk Kolay nie znalazł jej w pobliżu Seddul Bahir sto lat po jej zatonięciu, w 2015 r. Jego zespół techniczny był w stanie dokonać pozytywnej identyfikacji ich pierwsze nurkowanie. 

Najpłytsza część wraku znajduje się na głębokości 55 m, ale głębokość sięga nadal 85 m. Prądy mogą być silne, a widoczność zmienna, chociaż zazwyczaj wynosi 10–20 m. Szczątki te są wyjątkowo dobrze zachowane i spoczywają w piasku ozdobionym wieloma kolorowymi gąbkami i innym organizmem morskim.

HMS E-14

Przez długi czas położenie tego brytyjskiego okrętu podwodnego pozostawało kolejną tajemnicą, jednak ostatecznie wrak został odnaleziony przez rybaka z Canakkale, na głębokości 21 m, częściowo przykryty ruchomymi piaskami Kumkale. Okręt podwodny o długości 60 m i wyporności 635 ton został zatopiony później podczas wojny, 18 stycznia 1918 r., a wszystkich 25 marynarzy zginęło.

Prądy ciągłe

Ze względu na duży ruch statków w Dardanelach w wielu częściach cieśniny obowiązują ograniczenia w żegludze i nurkowaniu. Prądy ciągłe w tym regionie mogą czasami osiągać prędkość 4–5 węzłów, a czasami konieczne może być pokonanie trzech różnych przepływów, aby dotrzeć do dna. 

Wiele znaczących wraków znajduje się na głębokościach przekraczających 50 m, domeną nurków technicznych. Jednak za zgodą odpowiedzialnych agencji nurkowanie na niektórych z tych głębszych wraków jest możliwe.

Nurkowie odwiedzający wraki powinni zarezerwować trochę czasu na odwiedzenie Historycznego Parku Narodowego Półwyspu Gallipoli, aby zobaczyć plaże, na których lądowano, pomniki I wojny światowej i dobrze utrzymane cmentarze z kampanii Anzac.

DOJAZD DO: Najlepszym sposobem jest lot do Stambułu – jeśli Twój operator nurkowy może zorganizować odbiór z lotniska i transfer do Eceabat. Podróż trwa około 3.5 godziny. Koniecznie zatrzymaj się w Tekirdag na szybką specjalność Tekirdag Klops i piwo. Można też polecieć ze Stambułu do Canakkale i przeprawić się promem przez cieśninę do Eceabat lub przez nowy most łączący Azję Mniejszą z Europą. Twoja łódź nurkowa będzie w Kabatepe, zaledwie 20 minut drogi. 

NOCLEG: W Eceabat lub w okolicy Kabatepe są ładne hotele, które będą odpowiednie dla grup lub rodzin. W Eceabat znajdują się także pensjonaty z pięknym widokiem na cieśninę. The hotelu Kum w Kabatepe przeznaczony jest dla wielu nurków, lub spróbuj Dom pełen ludzi w Eceabacie. Możesz także zatrzymać się w mieście Canakkale, które oferuje mnóstwo rozrywek po nurkowaniu.

JADALNIA: Kuchnia turecka to w dużej mierze dziedzictwo kuchni osmańskiej, połączenie i wyrafinowanie kuchni śródziemnomorskiej, bogatej w warzywa, zioła i ryby. Gorąco polecam meze, wybór małych dań podawanych jako przystawki.

NURKOWANIE: Sezon rozpoczyna się w maju, chociaż najlepszym czasem na pobyt w regionie jest wrzesień. Jeśli interesujesz się nurkowaniem technicznym, pamiętaj o skontaktowaniu się ze swoim centrum nurkowym z dużym wyprzedzeniem w celu zorganizowania pozwoleń i logistyki. Łódź nurkowa Troyprowadzony przez Burhanettina Aktansoya organizuje wyprawy dla nurków technicznych, natomiast dla nurków rekreacyjnych pragnących nurkować na bardziej dostępnych wrakach Centrum nurkowe Byem odwiedza je codziennie.

Ekspert w dziedzinie tureckiego nurkowania, pisarz, fotograf dokumentalny i ekolog Mahmut Suner jest redaktorem Tryton nurkować magazyn oraz autor 10 książek, w tym kompleksowej bezpłatnej cyfrowy przewodnik nurkowy Podwodne cuda Turcji

Również w Divernet: Podwodne parki zwiększają atrakcyjność nurkową Turcji