Wydaje się, że życie morskie może okazać się kluczem do poprawy wielu aspektów zdrowia ludzkiego. Nie ma w tym nic złego, pod warunkiem, że stworzenia, które nurkujemy, aby zobaczyć, nie muszą być przy tym składane w ofierze, mówi LISA COLLINS. Być może nie muszą.
PRAWIE KAŻDY KOCHA ZAWILERY. Słodki chłopczyk przedstawiony w filmie Disneya „Gdzie jest Nemo” wywołuje uśmiech i poczucie dziecięcej niewinności.
Ukwiały, nieustannie krążąc między mackami ukwiałów, żyją w symbiozie z ukwiałem, dostarczając żywicielowi maleńkie cząstki pożywienia, podczas gdy ukwiały zapewniają ochronę w kłujących mackach.
Anemonefish z czasem uodporniły się na truciznę wytwarzaną przez ukwiały. Uważa się, że przechodzą przez okres aklimatyzacji, podczas którego uzyskują ochronę
kłujące macki przez ochronną błonę pokrywającą całe ich ciało.
Przymocowane do rafy koralowej i skał na dnie oceanu za pomocą samoprzylepnej stopy, ukwiały można spotkać pojedynczo na wielu rafach na całym świecie, ale czasami można je zobaczyć w dużych skupiskach, np. w Anemone Thila na Malediwach.
Zawilce mogą mieć zaledwie 5 mm i osiągać rozmiary nawet 2 m. Mogą mieć od kilku macek do kilkuset i często można je zobaczyć wyłaniające się z jaskrawych płaszczy. Płaszcze mogą być tak szeroko rozciągnięte, że prawie ich nie widać, lub można je zamknąć tak, że wystają z nich tylko kilka macek.
Zawilce występują głównie w wodach tropikalnych, ale niektóre przystosowały się do chłodniejszych wód na całym świecie. Przeważnie pozostają w tym samym miejscu przez całe swoje długie życie – 60-80 lat. Odłączą się tylko w przypadku ataku.
Są bezpłciowe i mogą rozmnażać się z ukwiałem płci przeciwnej lub, co ciekawsze, przez podział – dzieląc się na dwa genetycznie identyczne ukwiały.
Macki ukwiały są uzbrojone w tysiące komórek nicieni, które eksplodują pod wpływem dotyku, wystrzeliwując w ofiary przypominającą harpun włócznię zawierającą jad. To je paraliżuje, a ukwiały następnie przenoszą je do ust, aby jeść za pomocą macek.
Jad zawiera mieszankę neurotoksyn, ale to trujące użądlenie nie jest szkodliwe dla ludzi. Wręcz przeciwnie, jedna z toksyn stała się ostatnio bardzo interesująca dla badaczy medycyny jako potencjalny lek na choroby ludzkie, zwłaszcza stwardnienie rozsiane (SM), choroby autoimmunologiczne i otyłość.
Życie morskie od dawna wykorzystuje się w leczeniu ludzkich dolegliwości. Wiele niesprawdzonych leków, szczególnie w medycynie azjatyckiej, zagraża delikatnym, zagrożonym gatunkom, takim jak koniki morskie zbierane dla medycyny chińskiej w celu „leczenia” szeregu chorób, od chorób nerek po impotencję. Te tak zwane leki przynoszą medycynie morskiej złą sławę.
Jednakże prowadzi się coraz więcej badań nad rzeczywistymi korzyściami leczniczymi oferowanymi przez życie morskie.
Astmę, zapalenie stawów i choroby zapalne leczy się za pomocą enzymu zwanego sekosteroidem, którego koralowce używają do ochrony przed chorobami.
Mszywioły podobne do pąkli są wykorzystywane jako związek przeciwnowotworowy, podobnie jak niebiesko-zielone algi, które stosuje się w leczeniu raka płuc. Bicze karaibskie i wachlarze gorgoni również wydają się mieć niesamowite właściwości przeciwzapalne.
Gatunki morskie nie tylko mają charakter leczniczy, ale pomagają nam zrozumieć, jak działa nasz organizm.
Rekiny pomogły naukowcom zrozumieć, jak działają nasze nerki; kalmary i homary, jak nerwy przewodzą prąd; jeżowce i rozgwiazdy, jak zarodki rozwijają się z pojedynczej zapłodnionej komórki. To kilka przykładów, ale wiele gatunków jest z powodzeniem wykorzystywanych w badaniach i testach medycznych.
Zawilce są szczególnie interesujące, ponieważ nie są zbierane, uszkadzane ani zabijane w celach badawczych.
Można je trzymać w warunkach akwariowych i „stresować” przez bardzo krótki czas wprowadzając niewielką ilość wody destylowanej z lodem, co powoduje wystrzelenie nicieni w mackach.
Te nematocysty są następnie zbierane i wykorzystywane w badaniach. Ta procedura imituje naturę i wydaje się, że nie powoduje trwałego wpływu na zawilce.
Neurotoksyna nematocyst zawiera białko bardzo podobne pod względem struktury molekularnej do neuronów ssaków. Testy na tych białkach wykazały, że mogą one umożliwiać lub blokować wejście określonego zestawu jonów potasu do i z komórek.
Wykazano, że te jony lub kanały działają dysfunkcyjnie w chorobach autoimmunologicznych, takich jak stwardnienie rozsiane. Blokowanie tych jonów skutecznie zamyka komórki, które powodują uszkodzenia.
Testy wykazały również inną zaletę blokowania tych kanałów. Metabolizm u ssaków wzrasta, a otyłość maleje, co stanowi duży przełom w walce z problemami zdrowotnymi związanymi z otyłością. Jeśli otyłość się zmniejszy, zmniejszą się także związane z nią problemy zdrowotne.
JEŚLI STOSOWANO NEMATOCYSTY jako zabieg, ponieważ regenerują, zawilce można stosować wielokrotnie, niemal w nieskończoność, aż do ich naturalnej śmierci – nie byłoby więc potrzeby zbierania dużych ilości zawilców.
Mam nowy szacunek do ukwiałów. Zawsze je kochałem i godzinami próbowałem sfotografować ukwiały fruwające wokół macek, ale teraz, gdy próbuję uzyskać coś więcej niż tylko ogon lub płetwa w moim ujęciu poświęcę trochę czasu na uhonorowanie ich i wszystkich innych organizmów morskich, które mogą okazać się kluczem do kontrolowania lub leczenia wielu ludzkich chorób.
Ukazał się w DIVER Kwiecień 2017
