Ta kopalnia parowa, zatopiona pod koniec I wojny światowej, leży na północy Irlandii i oferuje mnóstwo atrakcji przy dobrej widoczności, mówi JOHN LIDDIARD. Ilustracja: MAX ELLIS
W TYM MIESIĄCU WYCIECZKA WRAKU, wyruszamy przez Kanał Północny Morza Irlandzkiego do wraku statku Zamek Eden, położone zaledwie kilka mil od Malin Head, najbardziej na północ wysuniętego punktu Irlandii. Chociaż wrak leży u wybrzeży Donegal, dostęp do nurkowania jest najłatwiejszy z Portstewart w Irlandii Północnej.
- 1) Zwiedzanie wraku zamku Eden w pobliżu Malin Head
- 2) Zejście i eksploracja kotłów i silnika
- 3) Wał napędowy, maszt i rufa
- 4) Działo rufowe, słupki i kwadrant sterowniczy
- 5) Ruszt wrakowy do przodu i ładownie
- 6) Dziób i prawa burta
- 7) UDERZONY PRZEZ Skazany na zagładę U-BOOT
- 8) PRZEWODNIK WYCIECZKI
Zwiedzanie wraku zamku Eden w pobliżu Malin Head
Na głębokości 31 m, wystawiony na działanie głębokich fal przybrzeżnych północnego Atlantyku, wrak parowca został rozbity na dno morskie.
Przeczytaj także: Malin Head, irlandzki magnes do nurkowania wrakowego
Podobnie jak wiele wraków w tej sytuacji, główne elementy wystające i dobrze widoczne w echosondzie to dziób, kotły i rufa, więc nasza wycieczka po Zamek Eden zaczyna się od strzału zahaczonego o kotły (1) wśród typowo gęstej ławicy dąsów.
Kotły są w miarę nienaruszone, z kilkoma szczelinami w poszyciu zapewniającymi przyjemne siedlisko dla węgorzy kongerów. Dla orientacji rufa jest skierowana na południe i wybrzeże Donegal. Chociaż kompas może nie być zbyt pomocny, nurkowie schodzący po linii strzału powinni być w stanie odgadnąć kierunek na podstawie kąta linii.
Od kotłów nasza wycieczka kieruje się na rufę do zepsutych pozostałości silnika parowego potrójnego rozprężania (2). Silnik przesunął się na prawą burtę, podobnie jak włazy wentylacyjne przypominające szklarnie nad maszynownią (3).
Zejście i eksploracja kotłów i silnika
W środkowej części statku wał napędowy jest zakopany pod piaskiem i przebiegałby mniej więcej pod zrębnicą ładowni (4).
Za zrębnicą ładowni i znowu trochę na prawą burtę maszt rufowy (5) leży przerwana wzdłuż linii statku. Podstawa masztu jest wyśrodkowana pomiędzy zwykłą parą wciągarek ładunkowych (6), po których następuje częściowo zasypana zrębnica ostatniej ładowni (7).
rufę (8) ma mocniejszą konstrukcję i, jak wspomniano powyżej, jest częściowo nienaruszony i wznosi się kilka metrów nad dnem morskim.
Wał napędowy, maszt i rufa
W przeciwieństwie do dotychczas napotkanych szczątków, rufa przechyliła się na lewą stronę, co wskazuje, że zawalenie się wraku nastąpiło w co najmniej dwóch odrębnych etapach, być może podczas przeciwnych przypływów. W kierunku stępki odsłonięty jest trzonek wału napędowego, co wskazuje, że wał pękł w wyniku zawalenia się wraku.
Z lewej burty rufy spadły dwie pary pachołków i długie wrzeciono kolejnej wciągarki (9) musiało ono przechodzić przez prawie całą szerokość statku.
Poszycie pokładu przegniło, pozostawiając siatkę belek ładnie pokrytą ukwiałami. Z tyłu rufy duży kwadrant sterowy (10) jest skierowany w stronę steru na wprost. Poniżej rufy ster jest zakopany w piasku, tak że widać tylko czubek jednej łopaty śruby napędowej.
Działo rufowe, słupki i kwadrant sterowniczy
storpedowany przez U110 w I wojnie swiatowej, Zamek Eden był wyposażony w 13-funtowe działo rufowe. Jego mocowanie jest również przechylone na piasek po lewej stronie rufy (11), a podpory znikają w piasku.
Pistolet mógł zostać ocalony lub mógł nadal znajdować się na swoim miejscu, przymocowany do mocowania i zakopany pod spodem. Według doniesień, w tym obszarze znaleziono amunicję, lecz podczas nurkowania nie znalazłem żadnej amunicji Zamek Eden.
Kierujemy się teraz z powrotem wzdłuż lewej burty, aby zwiedzić przednią część wraku. Tędy spadło mniej gruzu z kadłuba, z wyjątkiem dużego przekroju skrzynkowego (12) na poziomie silnika.
Naprzeciwko kotłów przestrzeń bunkrowa oznaczona jest pozostałościami włazu bunkrowego (13) na lewą burtę, tuż wewnątrz obrysu kadłuba. Na prawej burcie przechylony jest kopułowy zbiornik na wodę
wrak (14). Również po lewej stronie z piasku wyłaniają się dwa żurawiki łodziowe (15).
Ruszt wrakowy do przodu i ładownie
Ładownie przednie zapadły się w piasek jeszcze głębiej niż tylna część wraku, a ładownia wysunęła się w górę (16) tylko pokazywałem.
Góra pojedynczej wciągarki (17) tylko o występach pomiędzy chwytami napastnika. W pobliżu przedni maszt (18) spadł do portu.
Natarcie do przodu (19) jest również widoczny tuż nad piaskiem, zanim nasza wycieczka dotrze do dziobu.
Podobnie jak rufa, dziób opadł na lewą burtę i odstaje od dna morskiego. W przeciwieństwie do rufy, prawa burta zapadła się, pozostawiając pary pachołków po obu stronach pokładu, a płyta pokładowa podtrzymująca dużą wciągarkę kotwiczną (20) przesunął się na lewą burtę wraku.
Kluzy kotwiczne (21) również oderwały się od dziobu i leżą dalej na lewą burtę, razem z pasem trzech małych pachołków, które stanowiłyby kipę dla liny cumowniczej.
Prawa strona dziobu (22) leży zakrzywiony, pokryty ukwiałami i palcami zmarłego człowieka.
Dziób i prawa burta
W przypadku nurkowania bez przystanków typowo dobra widoczność ułatwi zmianę położenia linii strzału w celu wynurzania. W przypadku czegoś więcej niż tylko symbolicznej dekompresji, opóźniona dekompresja SMB podczas dryfowania wraz z przypływem i falami będzie znacznie wygodniejsza.
UDERZONY PRZEZ Skazany na zagładę U-BOOT
ZAMEK EDEŃ, kopalnia parowa. Zbudowany w 1914 r., zatopiony w 1918 r
KORVETTENKAPITAN KARL KROLL, Dowódca 4. Flotylli U-Bootów U110, nie był zbytnio zainteresowany ruchem wychodzącym z portów brytyjskich w kierunku zachodnim.
Będą pod balastem i udają się do USA, aby odebrać materiały wojenne, które pomogą Wielkiej Brytanii przetrwać wojnę, pisze Kendall McDonald.
Kroll wolał niszczyć w pełni załadowane statki konwojów atlantyckich zbliżających się do wybrzeża Irlandii Północnej, przewożących materiały wojenne do Glasgow lub Liverpoolu. Dlatego też starał się unikać ryzyka ataku na statki płynące na zachód obok Malin Head, ale robił wyjątki.
1949 ton Zamek Eden był jednym z takich wyjątków. Opuścił Glasgow 3.30 marca 4 roku o godzinie 1918:2900, kierując się do Lough Swilly z XNUMX tonami węgla i drewna.
Zbudowany przez Irvine Shipbuilding Co w West Hartlepool, miał 283 metry długości i był własnością Furness Withy & Co. Posiadał 13-funtowe działo rufowe, z którego jego załoga wystrzeliła w praktyce tylko raz.
Karl Kroll mógł zrobić wyjątek wobec broni. Jak Zamek Eden rzucił się w kierunku Malin Head, został trafiony w prawą burtę maszynowni torpedą z jednego z U110cztery lufy dziobowe. W wyniku eksplozji zginął strażak.
Ale Zamek Eden nie wydawał się chcieć zatonąć, prawdopodobnie z powodu ogromnego ładunku drewna na pokładach.
Kroll wypłynął na powierzchnię i rozkazał swoim strzelcom dokończyć zadanie za pomocą 4-calowego działa. The edenzałoga opuściła statek zaledwie kilka minut przed tym, jak niemieccy strzelcy wystrzelili w niego 20 pocisków z odległości 800 metrów.
Jego ofiara zatonęła, a Kroll wyruszył, by dołączyć do innych łodzi podwodnych pustoszących konwoje aliantów. Dziesięć dni później wybrał wkład Royal Mail Steam Packet Co Amazonka gdy pojawiła się w jego peryskopie, 30 mil na północny zachód od Malin Head.
Niezauważenie dwóch niszczycieli eskortowych, HMS Michał i HMS Moresby'ego, na horyzoncie, zatonął Amazonka z dwiema torpedami przed ponownym zanurzeniem.
Niszczyciele pospieszyły na miejsce zdarzenia i rozpoczęły akcję Amazonka członków załogi ze swoich łodzi. Wkrótce zauważono wir powierzchniowy pozostawiony przez U-Boota.
U110 zanurkowałem na 45 m, ale Michał zrzucił dwa ładunki głębinowe i Moresby'ego dodał cztery. Które miały eksplodować blisko głębokości łodzi podwodnej, uszkodziły jej hydroplany tak bardzo, że wymknął się spod kontroli na głębokość ponad 100 metrów.
Kroll wysadził swoje czołgi i wystrzelił z powierzchni jak rakieta, ale został ponownie zesłany ostrzałem niszczycieli.
Z obozu przeżyło jedynie czterech Niemców U11039-osobowa załoga. Wśród nich nie było Krolla.
PRZEWODNIK WYCIECZKI
DOJAZD DO: Usługi promów morskich irlandzkich Norfolklinez Liverpoolu (Birkenhead) do Belfastu, 0870 600 4321. Z Belfastu jedź autostradami M2, A26 i A2 do Portstewart.
PŁYWY: Niezbędna jest luźna woda, która występuje sześć godzin po wysokiej wodzie w Belfaście.
JAK ZNALEŹĆ: Współrzędne GPS to 55 19.361N, 007 03.382W (stopnie, minuty i miejsca po przecinku). Wrak leży po drugiej stronie przypływu, dziobem od brzegu.
NURKOWANIE, POWIETRZE I ZAKWATEROWANIE: akwaholicy, 028 70832584.
KWALIFIKACJE: Wrak nie jest trudny do nurkowania, ale głębokość wymaga przynajmniej BSAC Sports lub PADI Advanced.
WODOWANIE: W porcie w Portstewart znajduje się publiczny poślizg.
DALSZA INFORMACJA: Mapa Admiralicji 2811, Sleep Haven do Lough Foyle. Mapa Admiralicji 2798, Z Lough Foyle na wyspę Sanda, w tym na wyspę Rathlin. Indeks wraków w Irlandii, autorstwa Richarda i Bridget Larn. Irlandzkie wraki online przez Randalla Armstonga.
Plusy: Ładny parowiec o typowo doskonałej widoczności.
Wady: Nawet przy luźnej wodzie może wystąpić znaczny przypływ z powodu dużej fali.
ZAKRES GŁĘBOKOŚCI: 20-35m
STOPIEŃ TRUDNOŚCI: 2/5
Dziękuję Richardowi Lafferty’emu.
Ukazał się w DIVER Kwiecień 2008
