Wystarczająco płytki, aby móc miło i długo nurkować, jest ten parowiec, który zatonął u południowo-wschodniej Szkocji 116 lat temu. Naszym przewodnikiem jest JOHN LIDDIARD, ilustracje wykonał MAX ELLIS
BYŁEM CAŁĄ DROGĘ NA POŁUDNIE w zeszłym miesiącu do Guernsey, w tym miesiącu kierujemy się dość na północ, do szkockiej zatoki Firth of Forth.
Wrak parowca o wyporności 1339 ton Rzeka Gary znajduje się nieco ponad milę od ponurej, szarej fasady elektrowni jądrowej w Torness, choć oczywiście nie jest to coś, co załoga doceniłaby, gdy statek zatonął w 1893 r. w wyniku huraganu, tracąc wszystkie ręce.
Nasza wycieczka rozpoczyna się od kotła, który pozostaje nienaruszony (1), przetoczył się po spłaszczonym kadłubie i znalazł się prawie poza prawą burtą wraku. The Rzeka Gary było niezwykłe posiadanie dwóch kotłów w konfiguracji tandemowej, o czym świadczą klinowe mocowania pary kotłów ustawionych wzdłuż stępki (2).
Drugi kocioł nie przetrwał tak dobrze. Pozostały tylko odcinki okrągłych płyt końcowych i niektóre rury kotłowe (3) rozrzucone tuż do przodu i na prawą burtę przednich mocowań kotła.
Idąc dalej w stronę dziobu, przed mocowaniami kotłów, kadłub jest bardziej połamany, z żebrowanymi płytami porozrzucanymi na dnie morskim, a wrak jest lekko przechylony na prawą burtę.
Mogło to wynikać z pierwotnego zniszczenia lub być może oznaką, że przednia część wraku spadła na prawą burtę, gdy oddzielała się od reszty kadłuba.
Podążając śladem płyt kadłubowych kolejnym rozpoznawalnym elementem wraku jest wciągarka kotwiczna (4), nadal nienaruszony na płycie montażowej, ale przechylony do przodu.
Nie jest to zaskakujące, ponieważ chociaż maszyny pokładowe byłyby zamontowane na stalowych płytach, te z kolei zostałyby zamontowane na przeważnie drewnianym pokładzie, który dawno już zgnił.
Przed wciągarką kotwiczną para kluz kotwicznych leży płasko na dnie morskim (5). Następnie, nieco na prawą burtę, zobaczysz dużą kotwicę na wzór Admiralicji (6).
Nieco dalej na prawą burtę znajdują się trzy kolejne kotwice, starannie ułożone jedna na drugiej (7). Byłyby one rozmieszczone w ten sposób na Rzeka Garypokładu dziobowego, a następnie opadły całą grupą na dno morskie w miarę rozkładu wraku.
W linii z kluzami i wciągarką kotwiczną część dziobu jest przechylona na jedną stronę (8). Ale to nie koniec wraków. Tuż przed dziobem znajduje się wciągarka ładunkowa (9), który służyłby do trzymania do przodu. Jest nienaruszony i stoi pionowo na płycie montażowej.
Jak to się tutaj znalazło, mogę tylko spekulować. Być może został przeniesiony podczas akcji ratowniczej. Dziadek Iaina Easingwooda pracował między innymi jako nurek ratowniczy w kasku ochronnym przy tym wraku, a jego zdjęcie w pełnym kasku wisi w Harbourside w Eyemouth.
Kierując się ponownie na rufę, za lewą burtą wraku i na poziomie wsporników kotła, znajduje się ster i silnik sterowy (10). Na lewą stronę stępki spadł również Rzeka Garydwucylindrowy silnik mieszany (11), jego górna część skierowana jest w stronę przeciwną do wraku.
Podstawa silnika znajduje się w niewielkiej odległości od płyty montażowej nadal przymocowanej do stępki (12)i zgodnie z mocowaniami kotła (2). Elementy, na które należy zwrócić uwagę na płycie montażowej silnika, to para wycięć pasujących do wału korbowego pod silnikiem, aby zapewnić miejsce na ruchy tłoków w dół.
Wał napędowy prowadzi na rufę (13), po czym wkrótce rozpada się kadłub, a wraz z nim wał napędowy.
Wrak znajduje się obecnie głównie w porcie. Kontynuując moje wcześniejsze spekulacje, mogło to być uszkodzenie spowodowane zatonięciem lub oznaką przechylenia rufy na lewą burtę po oderwaniu się od środkowej części wraku i zawaleniu się. Teorię tę potwierdzają wciągarki (14) które służyłyby ładowniom rufowym, gdyby spadły na lewą burtę, nienaruszone na płycie montażowej.
Wraków jest obecnie niewiele na dnie morskim. Być może znaczne fragmenty płyt kadłuba zostały odzyskane na złom. Biorąc linę od wciągarek, następnie dochodzimy do zakrzywionego odcinka rufy (15), zwrócony w całkowicie złą stronę do wraku.
Niewielki odcinek stępki z końcówką wału napędowego (16) a gruczoł rufowy leży w jednej linii z odcinkiem wału napędowego, o którym mówiliśmy wcześniej. Znajdują się tam pozostałości śmigła z połamanymi łopatkami.
Nieco dalej w stronę lewej burty ostatnimi elementami wraku jest fragment kadłuba wraz z pozostałościami steru (17) wystające od spodu.
Widoczność jest zazwyczaj dość dobra, zatem przy sprzyjającym luzie powrót do linii strzału i wynurzanie nie powinien być trudny, zwłaszcza że nurkowanie nie będzie prowadzić do długich przystanków dekompresyjnych. Z drugiej strony możesz być leniwy i wysłać opóźnione SMB.
ŚMIERĆ W SILE 12
RZEKA GARRY, parowiec. Zbudowany w 1883 r., zatopiony w 1893 r
DZIESIĘĆ LAT ŻYCIA W MORZU był cały parowiec Rzeka Gary miało to nastąpić, zanim huragan o sile 12 zmiótł ją z morza i zmiażdżył w Goatness Point w pobliżu Dunbar oraz ujścia zatoki Firth of Forth, pisze Kendall McDonald.
Chociaż Glasgow nazwała swoim portem macierzystym wkrótce po swoich narodzinach w 1883 r., 1339-tonowy żelazny parowiec został zbudowany w stoczni Workman Clark w Belfaście na zamówienie znanego armatora z Glasgow, Henry'ego Williama Little'a.
Napędzany pojedynczą śrubą z dwucylindrowego silnika mieszanego o mocy 99 KM z jednym kotłem Rzeka Gary miał 240 stóp długości i był smukłym statkiem o szerokości 32 stóp, który w najgłębszym miejscu sięgał 17 stóp. Pan Little był bez wątpienia odpowiedzialny za to, że wszystkie jej maszyny zostały wykonane i zamontowane przez firmę Muir & Houston z Glasgow.
Większość z Rzeka GaryPrzez następne 10 lat jego podróże odbywały się tam i z powrotem z Leith do Londynu, przewożąc dziwną mieszankę węgla i pasażerów. Dowódcą przez te wszystkie lata był kapitan John Cavender, również z Glasgow. Wydaje się, że prowadził szczęśliwy statek, ponieważ większość jego 18-osobowej załogi pozostała przy nim przez ten czas.
Statek zachowywał się dobrze, a jego podróże przebiegały bez żadnych poważnych incydentów, dopóki obładowany węglem nie opuścił Leith i udał się do Londynu 18 listopada 1893 roku.
Potem pogoda nagle się pogorszyła. Wiatr wiał z północnego-północnego wschodu i kiedy zbliżyła się do Dunbar, Rzeka Gary toczył przegraną bitwę. Wiatr przypominał huragan, morza były ogromne i kapitan Cavender musiał czuć, że już nie dowodzi.
Kiedy znajdowali się zaledwie milę na północ od miasta Dunbar, w pobliżu Goatness Point w Torness, potężny wiatr po prostu uniósł statek i wyrzucił go na brzeg. Ale nie zostawiło tego tam. Chwilę później uderzenie fal wciągnęło ją do górzystego morza na morzu. The Rzeka Gary upadł niemal natychmiast.
Nie było nikogo, kto przeżył. Znaleziono bardzo niewiele ciał kapitana Cavendera, jego 18-osobowej załogi i jedynego pasażera na pokładzie.
PRZEWODNIK WYCIECZKI
DOJAZD DO: Eyemouth znajduje się przy autostradzie A1107, tuż przy autostradzie A1. Będąc w Eyemouth, kieruj się znakami wskazującymi na port. Harborside znajduje się po północnej stronie.
JAK ZNALEŹĆ: Połączenia Rzeka Gary leży na płaskim dnie morskim z dziobem na wschód. Współrzędne GPS to 55 59.84 N, 002 25.07 W (stopnie, minuty i miejsca po przecinku).
PŁYWY: Spadek wody występuje 2 godziny 30 minut po wysokim lub niskim stanie wody w Eyemouth
NURKOWANIE I POWIETRZE: Działa czarter łodzi Marine Quest North Star i Srebrne Niebo z Eyemouth, 01890 752444. Posiada sprężarkę powietrza w Harbourside.
NOCLEG: Marine Quest ma swoją siedzibę w Harbourside i oferuje zakwaterowanie w pokojach piętrowych dla maksymalnie 15 nurków, salon, telewizor, bezpłatny dostęp do Internetu i bardzo wydajną suszarnię sprzętu.
KWALIFIKACJE: Tuż za PADI Otwarta woda lub głębokość BSAC Ocean Diver.
WODOWANIE: Poślizgi w North Berwick, St Abbs, Eyemouth.
DALSZA INFORMACJA: Mapa Admiralicji 175, Z Fife Ness do St Abbs Head. Mapa przeglądu uzbrojenia 67, Dunsa, Dunbara i Eyemoutha. Wraki statków Forth, Boba Bairda. Berwickshire Turystyka nurkowa Stowarzyszenie.
Plusy: Wystarczająco płytko, aby móc miło i długo nurkować, z dużą ilością czasu, aby wszystko zobaczyć.
Wady: Po prostu zbyt głęboko, aby nowo wykwalifikowani nurkowie mogli utrzymać swoje kwalifikacje.
Dziękuję Iainowi Easingwoodowi i Jimowi Easingwoodowi.
Ukazał się w DIVER we wrześniu 2009
