Wycieczka po wraku 52: Persier

Ten belgijski parowiec, wielki ulubieniec południowego Devonu, zatonął wypełniony prowiantem w 1945 roku. JOHN LIDDIARD zabiera nas w zygzakowatą wędrówkę. Ilustracja: MAX ELLIS

POŁOŻONY W POŁOWIE MIĘDZY SALCOMBE A PLYMOUTH, wrak parowca z czasów II wojny światowej Persier to jedno z klasycznych nurkowań wrakowych w South Devon. Powód, dla którego pojawienie się w a. trwało tak długo Wycieczka po wraku jest to, że jest tylko jeden na miesiąc, i Persier po prostu musiało przyjść na swoje miejsce.

Wrak jest dość mocno zawalony, jedynie część dziobu, kotły i rufa znacznie wystają z dna morskiego. Większość kapitanów lubi strzelać albo do kotłów, albo do rufy, a ponieważ wolę rufę, to właśnie tam odbędzie się nasza wycieczka po Persier zacznie się (1).

Rufa opadła na lewą burtę, ale nadal wznosi się na dobre 6 m nad dno morskie o głębokości 29 m. Wewnątrz jest tylko miejsce, aby przepłynąć pomiędzy plątaniną dźwigarów a trzonem steru. Pod sterem, blisko pokładu, schowana jest żelazna wanna.

Sam wał steru jest nienaruszony, ale jest wygięty i wykrzywiony. Na górze znajduje się kwadrant kierownicy (2), podczas gdy na dnie ster leży płasko na dnie morskim (3).

Tuż za kwadrantem kierownicy znajduje się wzmocniona konstrukcja przypominająca skrzynkę z uchwytem pistoletu, choć bez pistoletu. Za sterem uratowano śmigło, pozostawiając krótki odcinek wału skierowany do przodu, zanim się zepsuje.

Wał napędowy przesuwa się nieco dalej do przodu, z kołnierzem i częścią wału wystającą z tunelu wału napędowego (4). W miarę upływu tuneli jest to ogromne. Gdyby nie wał i łożyska, byłoby na nim wystarczająco dużo miejsca, aby przejechać po nim małym samochodem. Nawet po wielu latach nurkowania Persier i płynąc przez tunel, wciąż mam wizje podwodnej wersji Włoska robota.

Przeprawa ma długość około 10 m i przez całą drogę przebiega przez czysty i niezakłócony tunel. To świetna zabawa, a po drodze wpadłem na kilka ogromnych kongerów.

W większości Wycieczka po wrakus, mam tendencję do planowania trasy wzdłuż jednej strony wraku, a następnie wracam drugą stroną. Obawiam się, że w przypadku Persiera wolę zygzakować z jednego końca na drugi.

Od przodu tunelu (5), należy lekko zawrócić w stronę pokładu wraku, aby znaleźć zapasowe śmigło (6). Jest częściowo zakopany pod płytą pokładową, a jedno z pary wrzecion wciągarki opiera się o końcówkę jednego ostrza (7).

Dalej, poprzez gruzy zepsutej ładowni nr 4, następną łatwo rozpoznawalną konstrukcją jest maszt rufowy, lekko opuszczony pod kątem w kierunku rufy (8). Podobnie jak w przypadku wielu wraków na południowym wybrzeżu, Persier roi się od śliniaków i rdzawców, a niektóre z największych wydają się spędzać czas wzdłuż tego masztu.

W kilku miejscach jest pęknięty, pozostawiając ładne rezydencje dla większej liczby tłustych węgorzy kongerów zamieszkujących wrak.

Z przodu masztu znajduje się bardziej nienaruszona wciągarka (9), zanim wrak ponownie przerodzi się w gruz zawalonej ładowni nr 3.

Pole pomieszanej stali przecina rząd trzech kotłów (10). Kierując się w stronę stępki, wszystko, co pozostało z Persiersilnik jest częścią wału korbowego (11).

Cały wrak zawalił się do lewej burty. Dzięki dziobom skierowanym na południe zachodnia strona wraku składa się głównie z płyt kadłubowych, a wschodnia – głównie z wyposażenia pokładu. Mimo wszystko warto wybrać się na płyty kadłuba (12) dla lasów gorgońskich wachlarzy, które rozciągają się prostopadle do łagodnego prądu obmywającego wrak.

Z przodu kotłów wszystkie otwory paleniskowe znajdują się teraz w górnej części kotłów, co pokazuje, że obróciły się one o 180°, zanim zatrzymały się w swoim obecnym położeniu (13).

Na zewnątrz wraku, w miejscu, które pierwotnie znajdowało się nad kotłami, część nadbudówki zapewnia otwartą skrzynię, wystarczająco dużą, aby można było przez nią przepłynąć (14). To kolejny faworyt śliniaka.

Dalej od kotłów wrak jest znowu zbiorem stalowych gruzów z ładowni numer 2. Przydatnymi punktami kontrolnymi nawigacyjnymi jest odcinek żurawia ładunkowego, po którym znajdują się oczywiste dwie strony zrębnicy luku ładowni, leżące płasko na piaszczystym dnie morskim (15).

Przedni koniec ładowni jest oznaczony nienaruszoną wciągarką (16) i przedni maszt (17), znowu dobre miejsce na znalezienie potwornego kongera.

Dość niezwykłe jest to, że podstawa tego masztu znajduje się bliżej dziobu, niż można by się spodziewać na klasycznym parowcu z czterema ładowniami. Wydaje się, że nie ma wystarczająco dużo miejsca na ładownię nr 1.

W pobliżu dziobu znajduje się kilka splątanych zwojów kabla (18), być może lina holownicza, która byłaby przechowywana wewnątrz dziobka. W pobliżu wciągarka kotwiczna spadła z pokładu dziobowego i leży nienaruszona na dnie morskim (19).

Sam dziób wystaje ponad wciągarkę kotwiczną, pokład jest zepsuty, a kluzy kotwiczne odsłonięte (20). Niezwykłe jest to, że dziób jest skierowany w stronę reszty wraku.

Jedyne wyjaśnienie, jakie przychodzi mi do głowy, opiera się na historii zatonięcia. The Persier został pierwotnie storpedowany kilka mil dalej w kierunku Eddystone. Statek został następnie porzucony, zatonął przy dziobie z rufą wystawioną z wody i odpłynął w noc, pchany przez wiatr o sile 7.

Być może dziób uderzył najpierw w dno morskie, kierując się w stronę brzegu, a następnie odłamał się wraz z resztą Persier owinął się wokół niego, gdy tonął. Przypadkowo oznaczałoby to, że położenie przedniego masztu nie pasowało do reszty wraku, ponieważ ładownia przednia zostałaby zerwana i złożona.

Dziękuję Mike'owi Rowleyowi, Andy'emu Wallace'owi, Timowi Walshowi i innym członkom UBUC.

Ukazał się w Diver, czerwiec 2003