Ponad 120 lat po odkryciu słynnego greckiego wraku statku na Antykithirze płetwonurkom udało się przesunąć ogromne głazy, odsłaniając monumentalną głowę starożytnego bohatera, a także ze zdziwieniem natknęli się na ludzkie zęby.
Przeczytaj także: Nurkowie badają starożytny marmurowy wrak z Morza Śródziemnego
Zespół nurków ze Szwajcarskiej Szkoły Archeologii w Grecji właśnie zakończył trzytygodniowe prace wykopaliskowe na terenie wraku, które rozpoczęły się 23 maja pod nadzorem Ephorate of Underwater Antiquities, będącego częścią Ministerstwa Kultury i Sportu. W ramach drugiej fazy pięcioletniego programu rozpoczętego w zeszłym roku przedsięwzięcie zostało określone jako „bogate w znaleziska”.
Nurkowie techniczni Haris Mitrou, Nikos Giannoulakis i Dimitris Romios oraz czterech nurków Straży Przybrzeżnej używali mieszanek gazowych do spędzania czasu na wraku o głębokości 40–50 m.
Pierwsza część operacji polegała na usunięciu kilku ton dużych skał, które wcześniej uniemożliwiały dostęp do części wraku. Nurkowie przyłączyli się do podnoszenia Worki ale zastosował coś, co opisano jako innowacyjny system nadmuchiwania z powierzchni. Został on opracowany przez Hublot Xplorations, szwajcarskiego producenta zegarków Hublot, który jest jednym z głównych sponsorów programu.
Po odsłonięciu nowego obszaru stanowiska archeolodzy odkryli ponadprzeciętną marmurową głowę brodatego półboga, która zdawała się przedstawiać Heraklesa (Herkulesa) w stylu posągów farneńskich. Uważa się, że prawdopodobnie należy do kolosalnego posągu bez głowy, który został wydobyty z wraku wkrótce po jego odkryciu w 1900 roku i wystawionym na wystawie Narodowe Muzeum Archeologiczne w Atenach.
Nurkowie znaleźli także marmurową podstawę innego posągu wraz z gołymi kończynami dolnymi osoby, chociaż ze względu na grubą konkrecję okazała się trudna do zidentyfikowania.
„Wielką niespodzianką było odkrycie dwóch ludzkich zębów w stałej masie zawierającej również ślady miedzi” – stwierdzili archeolodzy. „Analiza materiału genetycznego pomoże określić płeć i inne cechy genetyczne osoby, do której należał”.
Znaleziono także wiele innych przedmiotów, takich jak gwoździe z brązu i żelaza oraz ciężarek ołowiany do kotwy drewnianej, a także bezkształtne masy metalu osadzonego w ciężkiej konkrecji, które można zidentyfikować za pomocą skanowania rentgenowskiego.
Wrak statku, położony w pobliżu wyspy Antikythera na Morzu Egejskim, pomiędzy Kretą a Peloponezem, datowany jest na około 60 rok p.n.e. Wiąże się to z odkryciem w jego zawartości „Mechanizmu z Antykithiry”, rodzaju kalkulatora uważanego za wczesnego prekursora komputera także posągi i monety z marmuru i brązu.
Wiele z tych przedmiotów zostało wydobytych przez grecką marynarkę wojenną kilka lat po tym, jak poławiacze gąbek natknęli się na wrak w 1900 r. Jacques-Yves Cousteau nurkował w tym miejscu na podstawie licencji rządowej w 1976 r., ale dopiero w 2012 r. rozpoczęły się zorganizowane badania archeologiczne.
Konserwację artefaktów zorganizuje Eforat Starożytności Podwodnych.
Zespołem archeologicznym kierowali dr Angeliki G Simossi, szef Eforatu Starożytności w Evii, oraz profesor Lorenz Baumer z Uniwersytetu Genewskiego, przy wsparciu statku badawczego Tajfun. Drugim głównym sponsorem wykopalisk jest Fundacja Ekateriniego Laskaridisa.
Również w Divernet: Brytyjski zespół Crack Antikythera Code, Nurkowie wracają do wraku Antykithiry, Złamane ramię może wskazywać drogę do posągów z brązu, Nurkowie Tec dokonują nowych odkryć na wraku statku z Antykithiry
łał łał