NOWOŚCI NURKOWE
Zęby oka chronią rekiny wielorybie
U ludzi „zębami ocznymi” są kły górne, ale nowe badania sugerują, że największe ryby na świecie mają zęby oczne w bardziej dosłownym znaczeniu.
Odkryto, że rekiny wielorybie mają na całych gałkach ocznych łuski przypominające zęby. Jest to cecha nie obserwowana wcześniej u żadnego innego kręgowca, ale uważa się, że w przypadku braku powiek chroni ona oczy przed uszkodzeniem.
Japońscy badacze, którzy właśnie opublikowali raport o odkryciu, twierdzą, że u rekinów wielorybich wykształciła się osłona oczu wykonana z twardych „zębów skórnych”, podobnych do tych, które pokrywają całe ich ciało oraz innych rekinów i płaszczek.
Te maleńkie łuski przypominają zęby, zbudowane są z papkowatego rdzenia otoczonego tkanką kostną zwaną zębiną, z zewnętrzną powłoką przypominającą szkliwo. Zaprojektowane z myślą o odporności na ścieranie, zapewniają ochronę przed potencjalnymi uszkodzeniami wynikającymi z „zagrożeń mechanicznych, chemicznych i biologicznych”.
Do tej pory naukowcy zakładali, że wzrok nie ma znaczenia dla percepcji środowiska u rekinów wielorybich, opierając się na małym rozmiarze ich oczu w stosunku do ciała oraz małej części mózgu przeznaczonej na wzrok. Poziom ochrony oczu zapewniany obecnie wydaje się sugerować coś wręcz przeciwnego.
8 lipca 2020
Odkrycia dokonano poprzez analizę nagrań ultradźwiękowych rekinów wielorybich trzymanych w niewoli w oceanarium Okinawa Churaumi oraz tomografii komputerowej zachowanej gałki ocznej.
Naukowców interesowało także to, w jaki sposób rekiny wydają się dodatkowo chronić swoje oczy, wciągając gałki oczne do oczodołów, i obecnie uważają, że robiąc to, zachowują ograniczony widok. Odległość wycofania wynosiła około połowy średnicy oka, zatem źrenice nie były całkowicie zakryte.
Rekiny wielorybie zwykle chowają oczy tylko na krótkie okresy czasu, ale jeden okaz przeniesiony między akwariami na Tajwanie i w USA po przybyciu do Atlanty trzymał oczy schowane przez 10 dni – mimo to wydawało się, że w tym czasie nie miał trudności z nawigacją .
