CHORWACJA NURK
Bieg na sucho
WILL APPLEYARD i jego partnerka Ana wyruszają w chorwacką wyprawę nurkową, choć przez dłuższy czas wygląda na to, że będzie to jedynie chorwacka wycieczka objazdowa!
Pomocna dłoń po nurkowaniu z brzegu w Puli.
Nie jestem pewien, które wtargnięcie obudzi mnie jako pierwsze – walenie w okna, gardłowy śmiech i krzyki na zewnątrz, a może przerażona Ana potrząsająca mną, by obudzić mnie, abym uporał się z problemem, który, mam nadzieję, w końcu sam się rozwiąże.
Spoglądając w noc przez szczelinę w zasłonach naszej przyczepy kempingowej, prawie widzę częściowo oświetlone twarze kilku mężczyzn, których widziałem wcześniej tego wieczoru, pochylonych nad szybko rosnącą kolekcją butelek po piwie w zadymionym lokalnym barze we wsi Muc.
Jest druga w nocy i po prostu wiem, że nie powinniśmy „rozbijać namiotu” na tej ulicy na noc.
W przeszłości dużo rozmawialiśmy z Ana o Chorwacji. Słyszeliśmy same ekscytujące rzeczy na temat miejsca docelowego nad linią wody, chociaż zawsze towarzyszył nam jeździec „…ale Dubrownik jest latem bardzo zajęty”.
Niewiele wiedząc o ofercie nurkowania, postanowiliśmy wiosną przejechać się po kraju samochodem, żeby pokonać tłumy.
Wybieramy nową trasę przez kanał La Manche (np
przynajmniej my) z Portsmouth do St Malo w północnej Francji, dzięki uprzejmości Brittany Ferries. Większość tej nocnej przeprawy odbyła się, gdy spaliśmy.
Z perspektywy czasu lądowanie w Calais czy Dieppe byłoby lepsze, ponieważ mogliśmy ominąć piekielne paryskie peryferie, jednocześnie znacznie zmniejszając przebieg.
Ukazał się w DIVER sierpień 2019
Udaje nam się ominąć wszystkie drogie francuskie drogi płatne, dość łatwo podczas przemierzania górnej połowy kraju, co zajmuje nam nieco ponad dzień.
Niemcy pojawiają się i znikają szybko dzięki gładkiej autostradzie, na której nie odważę się nawet z oponą wjechać na szybki pas.
Ruch uliczny przebiega sprawnie przy dużych prędkościach, samochody przeskakują się w dobrze zaplanowanym rytmie.
Austria przynosi śnieg w wysokich przełęczach górskich i dwie bardzo zimne noce. Odczuwamy ulgę, że w ostatniej chwili zapakowaliśmy dodatkowy koc i przenośny grzejnik gazowy.
Słowenia oferuje krajobrazy o niewyobrażalnym pięknie i dziewiczej dziczy, z nutami Kanady i nutami Nowej Zelandii.
Rzeki mają kolor nadmiernie przetworzony cyfrowy fotografie płyną przez głębokie doliny bogate w zielenie i żółcie. Obozujemy nad cichymi, szklistymi jeziorami, które aż proszą się o nurkowanie.
Wbijamy się w ramiona Włoch, zatrzymując się tylko na kawę i aby ogrzać się w słońcu, gdy pojawiają się pierwsze oznaki wiosny i temperatury przekraczają 20°C.
Przejście graniczne z Chorwacją jest powolne.
Kiedy czołgamy się w stronę kontroli paszportowej, zauważam, że moja prawa ręka została poparzona słońcem podczas jazdy.
Wjeżdżamy w północne wnętrze, które już po kilku godzinach jazdy odsłania ślady konfliktu na Bałkanach z lat 1990. XX wieku. Na szerokich, płaskich równinach otoczonych górami znajdują się małe działki rolne usiane domami – niektóre nowe, inne opuszczone lub spalone, a wiele z nich jest podziurawionych kulami.
Wnętrze Chorwacji to zagmatwane miejsce, w którym naturalne piękno sąsiaduje z przerażającą historyczną brutalnością i ludzkim cierpieniem.
Pierwszą noc na wsi spędzamy, za zgodą właścicieli, na parkingu restauracyjnym w słabo zaludnionej wiejskiej wiosce. Kupujemy u nich kilka piw.
Drugiego dnia z zawrotami głowy docieramy w końcu do wspaniałego chorwackiego wybrzeża, gdzie góry zanurzają się w Adriatyku, a między nimi wije się droga.
Nie zdawaliśmy sobie sprawy, ile wysp zebrała Chorwacja (1244!) i przy tak wspaniałej topografii moglibyśmy być w Indonezji, gdyby nie te wszystkie chorwackie flagi zdobiące sklepy i domy.
Zaplanowaliśmy trzy lokalizacje nurkowe: pierwszy Dubrownik na południu, Tuçepi w środku i wreszcie Pula na północy. Zanim dotrzemy do Dubrownika, musimy przejechać przez Bośnię, do której należy fragment wybrzeża. Oznacza to dwie kolejne kontrole graniczne.
„Jeśli znajdę w twoim pojeździe coś, czego nie zgłosiłeś, trafisz do więzienia na siedem lat, rozumiesz?” Strażnik rzuca nam poważną gadkę, żądając, abyśmy oprowadzili go po naszych szafkach, szufladach i sprzęcie do nurkowania.
Zaczynam się lekko spocić, wyglądam na niepotrzebnie winnego i zastanawiam się, czy nie mamy przy sobie za dużo piwa, albo czy nasze liczne noże kuchenne mogą stanowić broń ofensywną.
Zaczynam sobie wyobrażać życie w bośniackim więzieniu, ale w końcu zwrócono nam paszporty, a strażnik życzył nam przyjemnej podróży.
Dla mnie Chorwacja jest w pierwszej piątce pretendentów do tytułu w wyścigu przybrzeżnym, ale zanim dotrzemy do Dubrownika z portem dla statków wycieczkowych, imponującym mostem i budynkami z czerwonymi dachami, będziemy gotowi na podwodną akcję.
Centrum nurkowe Blue Planet znajduje się u podnóża elegancko wyglądającego hotelu Dubrovnik Palace, tuż pod basenem i w pobliżu skalistego brzegu. E-maile wymieniane przed wyjazdem wydawały się przyjazne i pomocne, ale komunikacja pogarszała się od chwili, gdy przekroczyliśmy drzwi biura.
Ponieważ nurkowanie miało być recenzowane w DiEr, z góry było jasne, że będzie ono bezpłatne. Blue Planet zmieniła jednak zdanie i nalegała na jedynie niewielką zniżkę, twierdząc, że nurkowie „przez cały rok ustawiają się w kolejce przed drzwiami” i że „nie potrzebuje ekspozycji”. Dobrze, ale dlaczego nie powiedzieć tego przed naszym przyjazdem?
Rankiem w zaplanowany dzień nurkowania stawiamy się na końcu szeregu gości hotelowych, głównie Amerykanów i kilku innych Brytyjczyków, gotowi do wypełnienia zwykłych dokumentów PADI.
Większość, jeśli nie wszyscy, przybyliśmy bez dzienników pokładowych – obecnie rzadko z nimi podróżuję.
Gdy obecni są wszyscy nurkowie, zauważamy, że kierownik centrum zaczyna wypytywać wszystkich w kolejce o ich historię nurkowania do poziomu, który wydaje się przesadny. Ana i ja wymieniliśmy uniesione brwi.
Zamiast przyjmować odpowiedzi ustne, nadal szczegółowo przesłuchuje każdego nurka, aż w końcu do nas dociera.
Szuka dalszego potwierdzenia kwalifikacji Any Online, najwyraźniej niezadowolona ze swojej ważnej karty certyfikacyjnej. Wyszukuję własne certyfikaty PADI i one, wraz z moją ustną oceną nurkowania, są ostatecznie akceptowane, ale tylko wtedy, gdy dodam mój komercyjny certyfikat nurkowania.
Gdybyśmy byli nowo wykwalifikowanymi nurkami, moglibyśmy rozpocząć naszą przygodę z nurkowaniem Blue Planet na niewłaściwej stopie. Zły początek z administratorem, ale co jeszcze może pójść nie tak?
Czytaliśmy o kilku łatwo dostępnych wrakach w okolicy i wspominamy obsłudze o możliwości zanurkowania.
Jednak zamiast podziału 10 gości na grupy według umiejętności, wszyscy zostajemy zabrani łodzią na podwodną wycieczkę po najbliższym miejscu, które w dużej mierze nie wyróżnia się niczym poza jednym przepłynięciem.
Po nurkowaniu decydujemy, że to centrum jest przeznaczony głównie dla try-diverów i nowo wykwalifikowanych gości. Nie ma w tym nic złego, ale zainwestowaliśmy wiele godzin w nasz projekt i chętnie poznamy najlepsze miejsca do nurkowania, jakie Chorwacja ma do zaoferowania.
Odmawiamy wzięcia udziału w nurkowaniu drugim. To nie tylko my; nikt w grupie nie patrzy
lub dźwięki szczególnie inspirowane porannym nurkowaniem. Co więcej, z opisu wynika, że kolejne miejsce wygląda podobnie do tego, które właśnie odwiedziliśmy – i nie ma w ofercie żadnych wraków.
Pakujemy sprzęt, wyjeżdżamy na lunch do Dubrownika i zwiedzamy stare miasto i jego imponujące mury. Z perspektywy czasu być może powinniśmy byli sprawdzić wszystkie lokalne centra nurkowe Online recenzje i rozważyliśmy mniejsze, bardziej niezależne ośrodki, które mogłyby chętniej spełniać nasze wymagania nurkowe.
Wolimy kemping na dwie noce w Dubrowniku niż dziki kemping. Kempingów jest mnóstwo, ceny są przystępne poza sezonem, a jest tylko tyle dni, w których jesteśmy skłonni zrezygnować z gorącego prysznica.
Miasto okazuje się zachwycające, jeśli jest zajęte, ale wiosną przynajmniej drogi są przejezdne, a kempingi zajęte w mniej niż jednej czwartej, jeśli nie puste.
Z ograniczeniami czasowymi popychającymi nas na północ, kierujemy się na Butterfly Diving w przystani Tuçepi. Gruby pas morza przepływa pomiędzy lądem stałym a długim pasem wyspy zwanej Brac.
Tuçepi zwrócony jest w stronę wyspy i nie możemy się już doczekać ponownego zanurzenia się w chłodnym, czystym Adriatyku – może tym razem z jakimś wrakiem do zbadania?
Sebastian, gościnny niemiecki właściciel Butterfly, częstuje nas poranną kawą w promieniach słońca przy marinie, gdzie trzyma swoją łódź. Mieszka w Chorwacji od 14 lat i pragnie zapewnić nam zakwaterowanie w każdy możliwy sposób – z wyjątkiem tego, że nie może.
Chorwackie nurkowanie boryka się z dwoma rodzajami silnego wiatru – borą z północy i jugo z południa. Kiedy dmuchają, mogą całkowicie wydmuchać nurkowanie.
Znajdujemy się w niefortunnej sytuacji, ponieważ mamy tylko dwudniowe okno nurkowe, zanim będziemy musieli udać się na północ, do Puli.
Obydwa dni upłyną pod znakiem zbliżającego się wycia południa. Postanawiamy więc wskoczyć na ostatni wieczorny prom samochodowy na Brac, żeby sprawdzić, czy jest szansa namoczenie neoprenu po osłoniętej stronie.
Brac jest zdecydowanie kierunkiem sezonowym i chociaż szukamy w Chorwacji spokojniejszych czasów, dla nas jest prawie za cicho – wioski są prawie puste i/lub zamknięte.
Lokalne centrum nurkowe wydaje się chętne do pomocy, ale pierwszego dnia naszego dwudniowego okna jest całkowicie zajęte. Drugiego dnia również na niego wpływa wiatr.
Zakochujemy się w uroczych zatoczkach i wioskach Braca, wietrznych drogach i nierównym terenie, a szczególnie delektujemy się pysznym lunchem z jagnięciną w Konoba Kopacina dostarczonym przez Chorwacką Izbę Turystyczną. Chorwaci wiedzą, jak grillować!
Oszukujemy i alternatywnym popołudniowym promem lądujemy wiele mil dalej w górę wybrzeża niż w przypadku naszej podróży powrotnej, do Splitu.
Ten skok zabiera nam część czasu na asfalcie, dając naszemu kamperowi zasłużony odpoczynek. Gdy ponownie wyruszamy w przybrzeżną drogę, patrzymy w niebo i modlimy się do nurkowych bogów, aby Pula uratowała tę suchą przygodę z nurkowaniem.
Rozgrzani winem do idiotyzmu (by zacytować pisarkę Laurie Lee) i z głowami ryczącymi z paniki (żeby częściowo go zacytować), zbliżamy się do naszej ostatniej nadziei – Orca Diving, na dalekiej północy Chorwacji.
Zawsze lubię zlokalizować nieznane centrum nurkowe dzień wcześniej „zerwanie lin”. Kłótnie o wskazówki to ostatnia rzecz, jakiej potrzebuje duet nurków rano przed nurkowaniem, zwłaszcza gdy ten duet jest już pokłócony po przebyciu setek mil w drodze.
Nadal wieje wietrznie, ale Olga, współwłaścicielka rodzinnego biznesu, zapewnia, że uda nam się nurkować, choć jednego dnia zapowiada się lepiej niż drugiego. Orca ponownie znajduje się u podnóża dużego hotelu, ale najwyraźniej działa całkiem niezależnie od niego.
Budynek przypomina Tardis, z zewnątrz niepozorny, a jednocześnie z ogromnym wnętrzem, w którym znajdują się sale lekcyjne, przyjazny i dobrze wyposażony.
Olga przedstawia nam swojego syna i przewodnika nurkowego/instruktor Marin, który chętnie pokaże nam rafę domową, jedyne miejsce, do którego można dotrzeć, gdy wiatr osłabnie na tyle, że następnego dnia będziemy mogli wypłynąć na łódź.
Zakładamy suche skafandry, a Marin 5mm kombinezon – najwyraźniej jest zrobiony z twardszego materiału niż my, a woda na wiosnę ma jeszcze tylko 13°C. Przejrzystość jest rozsądna, a beżowe skały i piasek dna morskiego stopniowo opadają do 15 m. O tej porze roku życie morskie dopiero zaczyna wracać, chociaż Marin podczas godzinnego nurkowania znalazł nam trzy kongery.
Prowadzi nas do sterty potłuczonych rzymskich amfor, po czym wskazuje kraba w czepku z gąbki i zjadającego rozgwiazdę obok małej zatopionej łodzi wiosłowej.
Żółte gąbki, choć miejscami nieliczne, dodają odrobinę koloru. Marin zagląda do każdej dziury w poszukiwaniu interesujących nas obiektów, w tym wielu ślimaków nagoskrzelnych.
Pozostałości masztu XVIII-wiecznego statku wyłaniają się z turkusu, a miejscami występują małe ławice ryb. Marin musiał nurkować setki razy, a mimo to po wyjściu z wody wciąż ma się czym zachwycać.
Znów nabraliśmy ochoty do nurkowania i czujemy nie tylko wspaniałą atmosferę w centrum nurkowym, ale także w Puli jako miejscu nurkowania, a nawet wypadu do miasta.
Kempingi zapełniają się już kamperami z każdego zakątka Europy, a my sprawdzamy kilka, zanim osiedlimy się w Stoja Camping.
Zauważamy, że wiele miejsc, z których większość jest przybrzeżna, ma własne centra nurkowe, ale pozostajemy lojalni wobec Orca.
Przy wciąż silnym wietrze, płyniemy na chwilę do twardej łodzi Orki, aby oszczędzić jej kadłub przed betonowym pomostem. Marin zabiera nas oboje do jednego ze swoich ulubionych miejsc, Fraskeric.
Cztery piękne jaskinie zaczynają się już na 3m i ostatecznie prowadzą nas na maksymalną głębokość czyli około 20m. „Promienie światła przebijają się przez dziury w suficie płytkich tuneli o określonych porach dnia i może to być spektakularny widok” – mówi nam.
Słyszymy, że to miejsce jest również znane z nurkowania swobodnego i nocnego oraz koników morskich.
Czas podróży łodzią jest minimalny, a my przybywamy z wyposażeniem. Prądy nie stanowią problemu, gdy podążamy za marinem do dna morskiego.
Mam słabość do nurkowania w jaskiniach i wspaniale jest wyruszyć na podwodną eksplorację po tylu rozczarowaniach. Jedna po drugiej odkrywamy jaskinie, niektóre przy pierwszym wejściu wyglądają jak ziejące czarne dziury, z odcieniem błękitu pojawiającym się w punkcie wyjścia, gdy nasze oczy się przyzwyczają.
Niektóre wejścia i wyjścia są węższe niż inne, a tunel wymaga zabójczego wicia się między skałami a piaskiem na dnie morskim.
Nie jest to w żadnym wypadku „nurkowanie jaskiniowe”, ale dla nurka rekreacyjnego jest ekscytujące. Spędzamy godzinę na eksploracji, zanim nadejdzie zimno, a zużycie powietrza po raz ostatni w Chorwacji wyrzuci nas w niebo. Orca Diving uratowało naszą przygodę z nurkowaniem dzięki temu epickiemu ostatecznemu zanurzeniu.
Wiele się nauczyliśmy w Chorwacji. Dowiedzieliśmy się, jak ważne jest trawienie Online recenzje firm przed wizytą; potrzeba zapewnienia sobie dużej ilości czasu na nieprzewidziane wydatki; i nie spać w furgonetce przed barami pełnymi pijanych mieszkańców.
PLIK FAKTÓW
DOJAZD TAM> Brittany Ferries Portsmouth-St Malo, brittany-ferries.pl
DIVING> Orka, Pula, orcadiving.hr, Błękitna Planeta, Dubrownik, blueplanet-diving.hr
ZAKWATEROWANIE> Kempingi Arena, Pula, arenacampsites.com; Samotność Kemping, Dubrownik, camping-adriatic.com
KIEDY IŚĆ> Wiatry w Chorwacji są nieprzewidywalne o każdej porze roku, więc wiosna jest nadal dobrym wyborem, aby uniknąć letnich tłumów.
PIENIĄDZE> kuna chorwacka.
CENY> Paliwo na 2900 mil jazdy z Brighton do Dubrownika przez Pulę około 600 funtów. Promy kanałowe wracają z kabiną za 570 funtów. Promy Split-Brac 19-35 GBP w jedną stronę (w zależności od pojazdu). Kemping 15-30 funtów za noc dla dwojga. Orca dwa nurkowania z łodzi 56-116 euro. Pakiet 10 nurkowań Blue Planet 286 euro.
Informacje dla gości> chorwacja.hr, istria.hr, dalmacja.hr, tzdubrovnik.hr
