JEŚLI TO WYSTARCZY DLA COUSTEAU

JEST CIEKAWY SEN jakości do tego, nasze drugie nurkowanie w zatoce Chatham. Przypisuję to obfitości miękkich koralowców i rozgałęzionych gąbek.
Wszędzie wokół mnie wydają się być wachlarze, pióra, pióropusze, pręty i palce w różnych odcieniach złota i brązu, machające i delikatnie kiwające się w łagodnym nurcie, a efekt jest dość usypiający.
Mógłbym przywołać te widoki w przyszłości, kiedy będę miał trudności z zasypianiem, myślę sobie. Nie jest to jednak minus nurkowania – podoba mi się ten przyjemny sposób na zwolnienie biegu i przystosowanie się do świata samochodów, biur i terminów do życia na małych wyspach. My też meandrujemy na głębokości nie większej niż 13 m, a woda jest jasna, choć lekko mleczna.
Złote liście tego pierzastego lasu są przerywane przez ławice przynęt i samotników – trąbki, papugi, okazjonalnie cętkowane mureny lub pnia, a także – och, pojawia się wróg publiczny numer jeden, gruba pstra.
Prowadzi mnie Gilan, który zdając sobie sprawę, że nie musi się już o nic martwić -bombardowanie mnie, ponieważ cieszę się z jego obecności jako modela w tym szerokokątnym świecie, płetwy w ramkę. Strzelam nim w liście.
Dziś rano tylko ojciec i jego syn dzielili z nami łódź nurkową. Po obiedzie planuję trochę bardziej ryzykowne nurkowanie z inną parą płacących klientów, ale kiedy podjeżdżam do centrum nurkowego, okazuje się, że nie ma ich.
Decydujemy się mimo to płynąć, a łódź jest załadowana – załoga woli wszystko przygotować sama. Wtedy wzdłuż molo biegnie jedna z nieobecnych, zmieniwszy zdanie. Tak się jednak nie stanie, ponieważ wygląda na to, że zawiódł silnik, a to jedyna dostępna obecnie łódź.
Zdarza się, nawet w najlepszych miejscach. Na dalsze podwodne przygody będę musiał poczekać do następnego ranka.
Nurkowie często mówią o wizycie w PNG i Wielkiej Brytanii, a na Karaibach – BVI i TCI. Teraz dodaj do tych skróconych miejsc nurkowych jedno mniej znane – PSV.
Nie ma to nic wspólnego z holenderską drużyną piłkarską, znaną przez fanów jako Chłopi – PSV znajduje się na Karaibach i sądząc po klienteli, ma niewiele wspólnego z chłopami. Oznacza Petit Saint Vincent.
Wszyscy w regionie nazywają ją PSV i jest to jedna z mniejszych Grenadyn, prywatna wyspa w kształcie ryby o powierzchni 115 akrów, do której można dotrzeć wyłącznie łodzią.
Grenadyny leżą bliżej siebie, niż sobie wyobrażałem, a przy pogodnym dniu większość z nich można zobaczyć z okolic PSV. Na północ od łańcucha leży St Vincent, na południe Grenada.
Nasz 19-miejscowy samolot lecący z Barbados do Union, wyspy położonej najbliżej PSV z pasem startowym, po drodze zawinął do kilku innych Grenadyn, skacząc po wyspach jak ptak między stołami śniadaniowymi.

PODEJŚCIE PSV JEST połącz 5* obsługę z nieformalnością i odrobiną prostego życia. Na tych 115 akrach znajdują się zaledwie 22 luksusowe domki, więc stosunek akrów do liczby gości jest tak hojny, jak stosunek personelu do gości wynoszący 1:1.
Znajduje się tu także mnóstwo pudrowej białej plaży i rafy, a także spa w balijskim stylu na koronach drzew (gorąco polecane), nowa restauracja na plaży oraz rozległa restauracja i bar w centralnym pawilonie w dolnej części dwa wzgórza wyspy (jedyny obszar obsługiwany przez Wi-Fi).
Jeśli nie czujesz potrzeby okazjonalnych ćwiczeń (a powinieneś, bo kuchnia jest wyśmienita), zawsze możesz przywieźć wózek, aby podróżować z miejsca na miejsce.
Chcesz poćwiczyć? W spocony sposób wejście na większą górkę zajmuje około 20 minut (niestety nie miałem na to czasu, co z tym całym nurkowaniem, ehm).
Powiedziano mi też, że rekord opłynięcia wyspy kajakiem to 23 minuty, choć trzeba by płynąć jak szalony.
Wszystko to brzmiało bardzo zachęcająco, kiedy zostałem zaproszony na krótką wizytę prasową do PSV. Inni dziennikarze, blogerzy i wpływowcy społeczni wchłanialiby styl życia, podczas gdy ja chłonąłem podwodny świat. Ale to, co mnie szczególnie przyciągnęło, to nazwa centrum nurkowego – Cousteau Caribbean Diving.
Jest tylko jeden inny kurort Cousteau, oryginalny otwarty przez Jean-Michel’s Ocean Futures Society na Fidżi.
Kolejny obiekt PADI 5* stał się pierwszym centrum nurkowym PSV cztery lata temu i został zaprojektowany przez Dona Santee, starego współpracownika zarówno Jeana-Michela, jak i jego ojca Jacques'a Cousteau.
Wewnątrz skromnego budynku nie ma portretów oryginalnego łodzi podwodnej w czerwonym kapeluszu i jest mało prawdopodobne, aby Jean-Michel pomagał ci w wypełnianiu formularza zrzeczenia się odpowiedzialności PADI lub napełniał zbiorniki za domem. Jestem pewien, że poradziłby sobie bardzo dobrze z obydwoma zadaniami, ale jeszcze lepiej, że spotkacie Dana Beldona, Alexa Bootha (on jest z Newcastle, ona z Kornwalii) i Gilana Comasa z St. Vincent.
Ta trójka prowadzi ośrodek na swój własny sposób i zapewnia najprzyjemniejsze wrażenia z nurkowania, jakie można znaleźć gdziekolwiek indziej.

Z pewnością MAJĄ świadomość ekologiczną i morsko-biologiczną, jakiej sugerowałaby nazwa Cousteau na drzwiach. „Mamy nadzieję, że zachęcając i umożliwiając nurkom eksplorację wód wokół PSV, podniesiemy świadomość znaczenia ochrony naszej wodnej planety… musimy powiązać ocean z egzystencją każdego człowieka” – Jean-Michel powiedział.
Nie mogę powstrzymać się od myśli, że aby przybliżyć masom uznanie podwodnego świata, JMC mogło wybrać mniej ekskluzywne lokalizacje niż PSV (i w rzeczywistości Fidżi), ale być może możemy bezpiecznie pozostawić tę misję zespołowi Blue Planet TV.
Ponieważ Karaiby są zagrożone ze strony wszystkiego, od rozgrzanych twardych koralowców po inwazyjne drapieżnictwo skrzydlic, PSV wydaje się równie dobrym miejscem do wywierania łagodnego wpływu człowieka i wystarczająco daleko na południe, aby zmniejszyć ryzyko huraganu. Oferuje również łatwy dostęp do rezerwatu morskiego.
Wieloletnia oceanografka Sylvia Earle kilka miesięcy wcześniej prowadziła na PSV jedną ze swoich konferencji poświęconych ochronie mórz Mission Blue, nazywając to miejsce „Miejscem nadziei”. Nie nurkujemy wokół samej wyspy, ale jeśli nadaje się ona do leczenia, wydaje się, że interwencja jest dopiero w początkach, a niewielka liczba stołów do hodowli koralowców jest obecnie zapełniona fragmentami łosi.

Odnawiane są także lokalne siedliska w lagunach i namorzynach, a całość prac wspierana jest przez Fundację Philipa Stephensona, utworzoną przez współwłaściciela PSV w celu pomocy w finansowaniu eksploracji, ochrony i edukacji mórz w regionach przybrzeżnych Stanów Zjednoczonych i wschodnich Karaibów. Załoga nurka nie prowadzi specjalistycznych kursów zabijania pstra, ale ma przy sobie sprzęt pozwalający odłowić drapieżniki, kiedy tylko może to zrobić dyskretnie.

Ośrodek posiada własną stację odsalania wody słodkiej, którą butelkuje do picia w szklankach wielokrotnego użytku. Energia elektryczna pochodzi z generatora diesla, więc myślę, że można inwestować w energię słoneczną.
Jeśli możliwe jest połączenie wyrafinowanej usługi z prostym życiem, PSV udaje się to osiągnąć. Domki są luksusowe, ale nie ma w nich telewizorów ani Wi-Fi, a zamiast telefonu wywiesza się żółte lub czerwone flagi, aby wezwać obsługę pokoju lub poprosić o prywatność.
Nigdy nie musisz utrzymywać kontaktów towarzyskich, jeśli nie chcesz, chociaż seryjni powracający na wyspę, w większości Brytyjczycy, wydają się bardzo towarzyscy. Wielu przybyło na długo przed przybyciem pana Cousteau i odnoszę wrażenie, że niewielu zadaje sobie trud zajęcia miejsca na łodzi nurkowej.
Ale zawsze to dobry znak, gdy menadżer ośrodka jest nurkiem, a zarówno Matthew Semark z Wielkiej Brytanii, jak i jego żona Anie z Bali są bardzo doświadczonymi nurkami, a także gospodarzami rozrywki.

DRUGIEGO DNIA wracamy do zatoki Chatham, która leży na zachód od wyspy Union, w miejscu zwanym Bloody Wall. Brzmi obiecująco piracko i znów jest to przyjemne nurkowanie, ale nie różni się od lasu koralowców miękkich poprzedniego dnia. Mając tylko trzy dni nurkowania na PSV, zaczynam się niepokoić możliwym brakiem różnorodności pod powierzchnią.
Cieszę się jednak, że widzę ławicę kilkudziesięciu palomet (Trachinotus goodei), charakterystycznego karaibskiego jacka, jakiego nigdy wcześniej nie widziałem. Ryby te mają wiele nazw, w tym pompano i starą żonę, i mają charakterystyczny kształt, wszystkie wydłużone płetwy, widelec i płaski srebrzysty korpus.
Mogą dorastać do metra długości, chociaż te są mniejsze. Wydaje się, że przez chwilę nas otaczają, być może zwabieni przez nasze bąbelki, po czym ruszają dalej tak szybko, że nie jestem w stanie oddać skupionego strzału.
Jeśli martwię się identycznością, strona Pinese mnie uspokaja. Jesteśmy na ścianie, która opada na rozsądną głębokość, chociaż pozostajemy na około 16 m. Mimo to cieszę się, że wszystkie nasze nurkowania trwają przynajmniej godzinę.
Na ścianie jest mnóstwo koralowców i gąbek i zauważam tęczową paradę ryb, zadziornych kolczastych homarów, niezwykle dużej jaszczurki, która uprzejmie błyska zębami, oraz rekina karmiącego z odsłoniętym ciałem, ale frustrująco ukrytą głową.
Kiedy się zbliżam, nagle obraca się, jakby chciał pokazać widok portretowy, ale po prostu wzburza chmurę osadu, zanim opadnie dokładnie w tę samą pozycję co poprzednio.
Wzruszam ramionami i idę dalej.
Lubię Pinese, ale stawka znacznie wzrosła ostatniego dnia, zaczynając od nurkowania w dryfie w Mayreau Gardens.
Mayreau, na północny wschód od najmniejszej zamieszkanej wyspy Union i Grenadyn, jest częścią parku morskiego Tobago Cays, który rozciąga się na wschód od wyspy.
Pojawiają się propozycje rozszerzenia tej rezerwy, co mogłoby przybliżyć ją do PSV. Jednak 300 mieszkańców Mayreau będzie musiało przekonać się o zaletach tego miejsca, ponieważ ich życie w dużej mierze poświęcone jest rybołówstwu.
Później tego samego dnia wspominam o tym Sinbadowi, który pochodzi z wyspy i pomaga brytyjskiemu kapitanowi Jeffowi Stevensowi w żeglowaniu 15-metrowym slupem żaglowym Beauty PSV.
Oczywiście nie ma nic złego w tym, że jakiś przylatujący nocą gość opowiada o korzyściach dla rybaków z nadmiernego rozlewu ryb w rezerwacie morskim dzięki odmłodzeniu populacji, ale takie korzyści są długoterminowe. Tu i teraz jego odpowiedź brzmi: „No dalej, kolego, musimy jeść!”
A ponieważ siedzę sobie na jachcie i radośnie zajadam się świeżo grillowanym miecznikiem i homarem, a także polędwiczką, postanawiam nie drążyć tego tematu.
Dryf w ogrodach Mayreau zaczyna się, gdy Dan, Alex i ja podczas schodzenia mijamy zamierzony kanał i uznając, że prąd jest zbyt silny, aby z nim walczyć, musimy wrócić na górę, aby oddać drugi strzał.
Nasze ponowne wejście na pokład jest nieco opóźnione, ponieważ początkowo kapitan podąża za bąbelkami drugiej grupy, a co następuje, jest wyraźnym pokazem, jak słabo niesie się dźwięk gwizdków na morzu, niezależnie od tego, jak głośno mogą one brzmieć dla dmuchawy.
Ale wkrótce łączymy się z innymi i niedługo potem Gilan postanawia położyć się na dnie morskim.
Wiem czemu. Na próżno próbowałem sfotografować strużkę bąbelków unoszącą się przez plamę ciemnego piasku, a miejsce, w którym leży Gilan, daje graficzne wrażenie ciepła emanującego z wnętrzności Ziemi.
Zejdź tak nisko, jak to możliwe, na głębokość około 24 m, a poczujesz ciepło podwodnego wulkanu zwanego Hot Springs.
Dryf odsłania więcej bujnego, miękkiego koralowca i mnóstwa kolorów. Jest jeszcze jeden nieśmiały rekin karmiący i więcej kolczastych homarów, mały nabazgrany krowiak z ostrymi rogami i wszędzie gęste chmury jasnoniebieskiego młodego wargacza kreolskiego.

WIĘC TERAZ DO KOŃCA ostatnie podwodne doświadczenie i chociaż jest to najłatwiejsze z nurkowań, nie zawodzi.
Niektóre wraki mają po prostu wartość niematerialną, a jednym z nich jest stojący, połamany i bogato zarośnięty HMT Puruni, choć mający tylko około 30 m długości.
Patrzymy na pozostałości brytyjskiej łodzi patrolowej zbudowanej pierwotnie na rzece Tyne jako trawler w 1905 roku. Wydaje się, że przewoził pasażerów i ładunek po Gujanie (Puruni to rzeka w tym południowoamerykańskim kraju), kiedy był zarekwirowany przez Admiralicję w marcu 1917 roku i wyposażony w parę 13-funtowych dział.
W drugiej części I wojny światowej alianci reagowali na obawy, że działalność łodzi podwodnych rozszerzy się na wody Karaibów.
Nie wiem, czy Puruni widziała jakąkolwiek akcję, ale 29 sierpnia 1918 roku wylądował na rafie w zatoce Saline u północno-zachodniego wybrzeża Mayreau, po uwolnieniu się z kotwicowiska podczas sztormu. Zatonął na głębokość około 11 m, a sto lat później stał się płytkim placem zabaw dla nurków.
Dziób oddzielił się od reszty wraku i fotogenicznie stoi na końcu w wirze wargacza kreolskiego, lucjana i sierżanta-majora.
Zawalona środkowa część, w której znajduje się wydatny kocioł, jest całkowicie skolonizowana, a kiedy wykonuję niespokojne ósemki wokół tego miejsca, natykam się na pary zarówno homarów, jak i czegoś, co wygląda na boginie morza w złotej koronie (mniej egzotyczne, niż się wydaje – to ślimaki nagoskrzelne, ale nie tak powszechne w tych stronach). Jeszcze inny rekin-pielęgniarz próbuje wrzucić trochę mięsa pod bojler.
Rufa jest idealnie wyprostowana, a opastun tłoczy się w ciemności za dwoma śrubami napędowymi i wałami, podobnie jak to zwykle bywa. Dumną częścią pokładu jest wysoki słupek steru, uginający się pod ciężarem stulecia.
Łódź nurkowa wysadza mnie na mieliznę wraz z resztą grupy prasowej i wszyscy nurkujemy do Piękności, wypatrując po drodze żółwi zielonych. Są w pobliżu, ale bez zbliżeń. Po lunchu wrócimy pod żaglami do PSV.
Nurkowanie i życie są łatwe, co wpisuje się w cały etos PSV, gdzie domyślnym ustawieniem jest Odpręż się. Właśnie pozbyłem się ostatnich śladów presji XXI wieku – i teraz czas lecieć do domu. W porządku, wiem, że coś do mnie czujesz!