MARIE DAVIES rezygnuje ze swoich zwykłych wypraw na pokładzie statku powietrznego, aby zatrzymać się na wyspie do nurkowania – i jaka to wyspa!
Rzadko gdziekolwiek wraca – zbyt wiele nowych miejsc do nurkowania – ale Malapascua może okazać się wyjątkiem
Wpatruję się ciemnoniebieski i przebłyski szarości. Czekaj, czy to był ogon rekina, czy błysk łusek leszcza? Słońce jest ledwo nad horyzontem, więc jest zbyt ciemno, żeby cokolwiek powiedzieć.
Biorę głębokie wdechy nitroksowe i na wszelki wypadek sprawdzam ustawienia aparatu. Obok mnie, na wysokości 32 m, stoi mój przewodnik Tata, również w pogotowiu.
Cokolwiek to jest, przeszło przez ścianę i krąży z powrotem. Cień przesuwa się w moją stronę, odsłaniając srebrny pysk i czarne oczy przypominające spodki. Obracając jego korpus w kształcie torpedy, dostrzegam jego długi ogon, prawie o połowę krótszy od ciała.
Wciąż oddycham z zachwytu. Bingo! Rekin młockarski – moja pierwsza obserwacja.
Rekin odpływa, ale po chwili wraca. Kiedy do walki przyłącza się drugi, odprężam się. Rozpoczęło się porządkowanie, więc pobędą tu przez jakiś czas. Widoczność wynosi 5-10 m, ale woda jest przejrzysta i z minuty na minutę poprawia się ją.
Większość nurków nigdy nie zobaczy młocarni na wolności. Te wędrowne rekiny głębinowe żyją wzdłuż szelfów kontynentalnych Ameryki Północnej i Azji, a nocą polują głównie na otwartym oceanie.
Rzadko można je zobaczyć na normalnych głębokościach nurkowania – chyba że udasz się na małą wyspę Malapascua, niedaleko północnego krańca Cebu na Filipinach.
Tutaj, tuż po wschodzie słońca, młocarnie wspinają się na wysokość 200 m po ścianach Monad Shoal do szeregu stacji czyszczących.
Wszystkie sześć młocarek, które zauważamy podczas tego nurkowania, to gatunki pospolite – pozostałe gatunki to pelagiki i opastuny. Młocarki pospolite są największe i mogą dorastać do 5 m, chociaż nasze były w przedziale 1.5–2 m.
Dwie minuty przed przejściem do deco, przechodzimy do płaskiej, naturalnej „sceny” na wysokości 20 m, kolejnego ulubionego miejsca spotkań rekinów.
Nie udało mi się, ale moją uwagę przykuł szybki ruch na ścianie. Zakłóciłem ośmiornica gody. Ups, mój błąd.
Samiec wpada do pobliskiej dziury i patrzy na mnie jak na nieznośnego turystę, którym jestem. Tata macha do mnie, wskazując na dwie krewetki arlekinowe pod gzymsem. Wzdycham i ściskam szerokokątny obiektyw.
„W porządku, Marie” – mówi mi później Tata z pewnym skinieniem głowy – „widzimy krewetki arlekinowe w latarni morskiej. Obietnica."
Tata jest jednym z najbardziej doświadczonych przewodników Thresher Shark Divers. Po wielu latach nurkowania nadal odczuwa dreszczyk emocji na widok rekinów. Na wyspie jest 23 operatorów nurkowych, ale TSD jest najdłużej działającym i najbardziej doświadczonym operatorem, podobnie jak Monad Shoal. W rezultacie nigdy nie jest tłoczno.
Podczas drugiego nurkowania z rekinami o 5 rano skręcamy w lewo przy cumowaniu i kierujemy się do Monad Wall. Nawet bez szansy zobaczenia młocarni jest to spektakularne. Od piaszczystego szczytu na wysokości 18 m ściana opada pionowo do 34 m, gdzie stopniowo opada w dół, aż do głębszego spadku. Jego amfiteatrowy kształt idealnie nadaje się do obserwacji rekinów.
Nie musimy długo czekać, zanim duch ogona rekina rzuci się w naszą stronę. Rekin waha się, zanim podpłynie bliżej – dla nas dobra wiadomość, ponieważ dziś rano widoczność jest niska.
Wkrótce przypływają kolejne dwa rekiny, krążąc pod nami. Kiedy nadchodzi czas powrotu, dostrzegam kolejnego, tym razem białopłetwego, za którym podąża szkoła fizylierów.
Rafa jest zaskakująco pozbawiona ryb, ale kogo to obchodzi? Młocarnie z nawiązką to rekompensują. Cztery nurkowania o 5 rano później wciąż nie mam dość tych eleganckich stworzeń przypominających Zen. Świadomość, że to jedyne miejsce na świecie, gdzie masz pewność, że będziesz je widzieć codziennie, napełnia mnie poczuciem przywileju i zachwytu.
MŁOCARKI MOGĄ BYĆ Główna atrakcja Malapascua, ale jest tam o wiele więcej – ściany, wraki, tętniące życiem morskie góry i szczyty, mnóstwo stworzeń i niesławna jaskinia na wyspie Gato.
Wspomnij, że oczy Gato i Taty świecą. To jedna z najpopularniejszych jednodniowych wycieczek. W rzeczywistości TSD ma takie powiedzenie: „Przyjeżdżasz do Malapascua, aby zobaczyć rekiny młockarskie, ale wyjeżdżasz, pamiętając o Gato”.
Ta mała skalista wyspa, oddalona o 90 minut spokojnego rejsu łodzią na północny zachód od Malapascua, ma wiele do zaoferowania.
Gdy schodzimy do Wartowni, rozkoszuję się formacjami skalnymi i głazami pokrytymi różowymi i białymi miękkimi koralowcami. Tata i ja spędzamy wiele minut na sprawdzaniu czerwonych i żółtych marynarzy w poszukiwaniu karłowatych koników morskich. Niestety, wrzecionowaty krab pająk to nasz jedyny skarb.
Jednak z pewnością nie brakuje tu stworzeń – pojawiają się krewetki anemonowe, kraby zebry, skorpiony plamiste i nasz pierwszy jaskrawo ubarwiony ślimak nagoskrzelny (Nembrotha milleri). Kilka płetwa-strokes później Tata wskazuje dwa przykłady moich ulubionych nudi – hiszpańskiego tancerza (Hexabranchus sanguineus).
Mój następny przysmak to żabnica. Trudno przeoczyć jasną kropelkę mandarynki umieszczoną na szczycie skały. Kilka metrów dalej i w kadrze pojawia się mniejszy, beżowy. Kiedy Tata znajduje mi pomalowaną żabnicę, pokazuję mu kciuk w górę.
W miarę upływu tygodnia nurkowego zdaję sobie sprawę, że żabnice są tak samo powszechne jak ślimaki nagoskrzelne. Na Wyspie Czekoladowej znajduję dwa duże czarne, każdy większy od ludzkiej głowy.
Wędrując po rafie, przypadkowo spłoszyłem rozdymkowatą rybę. Przyspiesza, odsłaniając dziurę chronioną przez krewetkę modliszkową, której jaja przylegają do ciała.
W międzyczasie Tata przeszukuje miękki biały koral i znajduje bladoróżowego konika morskiego, a za nim ciemnoczerwonego konika unoszącego się z wdziękiem na bok. Pod półką olbrzymia murena otwiera i zamyka do mnie paszczę – jej głowa jest wielkości bicepsa Niesamowitego Hulka (bez przesady).
Gdy się wznosimy podążamy za młodym wężem morskim pasiastym wtykającym głowę w dziury wzdłuż rafy. Wyspa Gato to nie tylko rezerwat morski, ale także rezerwat węży morskich, dlatego są one kolejnym częstym widokiem.
Na przystanku bezpieczeństwa wisimy nad piramidą w kształcie piramidy pokrytą unoszącymi się na wodzie miękkimi koralowcami i patrzymy na krążącą wokół nas ławicę makreli wielkogębowych z otwartymi ustami.
Po smacznym piknikowym lunchu wskakujemy z powrotem na drugie nurkowanie, schodząc 24 m do wejścia do jaskini. Podążam za moim przewodnikiem do ciemnej, przepastnej jamy i oświetlam pochodnią ściany; olśniewa mnie mozaikowy gobelin z żółtego korala stokrotki, wraz z gigantycznymi małżami i żywymi brzoskwiniowymi, różowymi i pomarańczowymi gąbkami.
Szukam młodych rekinów białopłetwych, często widywanych leżących na piasku, ale znajduję tylko kraby. Przed nami tunel się rozszerza i sylwetka młodego nietoperza prowadzi nas do wyjścia. Tuż za jaskinią eksplorujemy liczne nawisy i przesmyki udekorowane różowymi, pomarańczowymi i niebieskimi koralowcami, jakby ktoś od niechcenia rzucił na wszystko wielokolorowe boa z piór.
Teraz rozumiem o co to całe zamieszanie. Wyspa Gato, dobrze się spisałeś.
Jeśli spędzisz na Malapascua więcej niż kilka dni (a powinieneś), prawdopodobnie zanurkujesz na jej najładniejszej rafie (o najnieładniejszej nazwie) Bugtong Bato.
Jest najeżona życiem ryb i nie zaczynam od makro – tyle makro!
Schodząc do 18 m, Tata wskazuje na kolorowego ślimaka nagoskrzelnego, a następnie na pięć płetwy później kolejny, potem kolejny… i tak dalej. To ogród ślimaków!
Skupianie się na górze morskiej, dużych ukwiałach, młodych sumach i krowich rybach przez chwilę mnie bawi. Wtedy Tata macha do mnie. Myślę: „Jezu, a nie kolejny nudi?” ale nie, to duża żaba plamista, nie jest to gatunek, który widziałem wcześniej.
Obok drży na mnie krewetka modliszka pawia. Pod koniec nurkowania, podczas gdy Tata szuka stworzeń, ja unoszę się nad rafą, podziwiając krajobraz rozległych miękkich koralowców i ukwiali.
LAPUS LAPUS JEST szybki rejs na północ. Schodzimy na głębokość 14 m i od razu przypominają mi się piękne ogrody koralowe wokół Wielkiej Rafy Koralowej.
Z skupisk koralowców wyrastają żółte, czarne i czerwone gwiazdki z piór. Mała ławica młodych sumów poluje na piasku, omijając beżowe konie rurowe.
Znalazłem mojego pierwszego przysadzistego homara na różowym miękkim koralu. Następny w kolejce jest nieśmiały węgorz mureny, następnie arlekin i kraby zebry.
Na tej rafie jest tak dużo makro, że nawet nie zwracam uwagi na krewetki modliszkowe czy skrzydlice.
Pod koniec Tata daje mi znak, żebym to zrobił płetwa jak szalony. Później opowiada mi ośmiornica galopował po rafie. Nie jestem zbyt urażony, że to przeoczyłem, gdy dostrzegam włochatą żabnicę albinos z grubą, krępą szczęką.
Kiedy nadchodzi czas wspinaczki, wisimy nad dziewiczym ogrodem miękkich koralowców na wysokości 8 m, co stanowi doskonały przystanek bezpieczeństwa. Coś przemyka obok różowego ukwiała – kolejna krewetka modliszkowa. Ładny.
Wśród znajomych nurków jestem znana jako „ta, która unika nocnych nurkowań”, ale obietnica krycia mandarynek wciąga mnie do wody. Różnorodność stworzeń Malapascua sprawia, że wracam po więcej. Oczywiście pomaga temperatura wody wynosząca 29°!
Słyszałeś kiedyś o pomarańczowym skorpionie z białym pektorałem płetwy? Nie, ja też nie. Ale znalazłem jednego na wraku latarni morskiej, to z pewnością moje ulubione nocne nurkowanie.
Ten japoński statek desantowy z czasów II wojny światowej został zbombardowany tuż przed wyładowaniem dużego ładunku cementu. Więcej wraków niż wraków, jest płytkie (2-3 m), świetne dla nowych nurków i kolejne idealne miejsce do obserwowania stworzeń.
Obok wraku znajduje się słynna latarnia morska, w której można podziwiać mandarynki. O zmierzchu masz prawie gwarancję, że zobaczysz ich psychodeliczny rytuał godowy.
Takie rzadkie zabytki mają swoje wady – głównie reszta społeczności nurkowej. Nie jestem fanem podwodnych tłumów, więc mój przewodnik i ja płetwa w poszukiwaniu krewetek arlekinowych. Nie tylko znalazł mi parę, ale jest dziś w doskonałej formie. Kiedy wskazuje na coś na piasku, moją pierwszą myślą jest „flądra”, ale potem zakamuflowane stworzenie porusza się, przemykając po dnie morskim i migając w moją stronę niebieskimi kółkami. Ha! Niebieskie obrączki ośmiornica.
Przełączam na czerwony stroboskop i spędzam 15 minut obserwując, jak mały koleś poluje, zmienia kolory i ogólnie jest niesamowity. Ten malutki głowonog ma w sobie dość trucizny, żeby mnie zabić, więc nie zapominam omijać go szerokim łukiem.
TERAZ KIEDY MYŚLĘ o krabach myślę „meh… booorrrring”, ale sama obfitość i różnorodność gatunków wokół Malapascua jest zdumiewająca.
Poza tym te stworzenia mają charakter. Nie mogę powstrzymać się od antropomorfizacji ślicznego kraba ukwiałów z długimi różowymi rzęsami – na pewno dostałaby główną rolę w animacji Disneya. A jej „brat” z rafy, ten siedzący na skale w efektownej pelerynie? Podstawka dla kolejnego złego krzyżowca w „Gdzie jest Nemo 3”.
Inne oferty makro również trzymają w napięciu – mureny gwiaździste, para pegazów, pstra dwukropkowa, koniki morskie, duże flądry o świecących limonkowozielonych oczach, mątwy, ślimaki nagoskrzelne Chromodoris i iglica pasiasta. Tuż pod łodzią po piasku wdziera się demoniczny skorpion, a ja dodaję go do mojej listy potencjalnych hollywoodzkich złoczyńców!
Uwaga: jeśli wykonasz swoje pierwsze nocne nurkowanie w którymkolwiek miejscu nurkowym w Malapascuan, będziesz rozpieszczany przez resztę swojej kariery nurkowej.
Wycieczka na wyspę Calanggaman składa się z pysznego pikniku z grillem na idyllicznej piaszczystej plaży usianej palmami. To dobry czterogodzinny rejs powrotny łodzią, ale warto.
Pod falami jest jeszcze bardziej czarująco. Wysięgnik TSD zrzuca nas na szczyt rafy na głębokość 8 m i podpływamy do krawędzi ściany. Serce mi bije, gdy schodzę po ścianie; Głębia wzywa mnie. To tylko zdrowy rozsądek, trening i instynkt przetrwania, który powstrzymuje mnie przed pójściem dalej.
Zamiast tego podążam za moim przewodnikiem po 32 m i wyszukuję fanów karłowatych koników morskich. Tata przesuwa rękami po czerwonym wachlarzu, szukając ruchu, a ja skupiam się na żółtym wachlarzu obok.
Krzyczę zadowolona do siebie regulator kiedy zauważam maleńką żółtą nitkę – karłowatego konika morskiego Denise. Wynik! Tata pokazuje mi kciuk w górę.
Niedaleko przepływamy obok koralowców bąbelkowych, w których żyją krewetki koralowo-bąbelkowe. Inne makroskarby to krewetka cesarska, krewetka zawiasowo-dzioba Hendersona i krab orangutan.
Spoglądam w czysty, głęboki błękit, mając nadzieję, że dopatruję się manty lub płaszczki orlej. Obok przepływa rogatnica tytanowa i ławica sztandarowców. Druga grupa ma więcej szczęścia – dostrzega w oddali rekina młockarskiego (tak rzadkiego!) i żółwia pływającego na płyciźnie.
PARĘ TYGODNI PÓŹNIEJ Wróciłem do domu i wciąż myślę o rekinach i tych krabach! Do tego dochodzi cicha, relaksująca atmosfera samej wyspy, ze wspaniałym jedzeniem, domowymi lodami w barze Oscar's i przyjazną, profesjonalną obsługą w TSD.
Na plaży i w wąskich uliczkach znajduje się mnóstwo cichych restauracji i barów; żadnych samochodów, tylko rowery i motocykle. Zajęcia niezwiązane z nurkowaniem obejmują jedzenie, picie, oglądanie zachodów słońca, spacery i nurkowanie z rurką.
Przez ostatnie kilka lat odbywałem głównie rejsy na żywo. Zapomniałem, jak łatwe i satysfakcjonujące może być nurkowanie na wyspie.
Zawsze lubię przeprowadzać się do nowych miejsc, ale Malapascua to jedno miejsce, które znów będzie mnie swędziało.
Tym bardziej, że ominęło mnie nurkowanie na wraku Dona Marilyn – założę się, że jest tam też mnóstwo dziwnie wyglądających krabów.
Ukazał się w DIVER w styczniu 2017
