Nurkowanie za milion dolarów

Większy siostrzany statek Titanica, Britannic, zatonął u wybrzeży Grecji w listopadzie 1916 roku. Teraz, 100 lat później, w tym kultowym wraku pojawił się nowy rodzaj interakcji międzyludzkich w zakresie technologii nurkowania – czego efektem jest coś, co według Leigh Bishopa może być najwspanialsze: kiedykolwiek nurkujesz na wrakach!

Fotografia autorstwa Leigha, Richa Stevensona i Richiego Kohlera

HMHS Britannic
Siostrzany statek White Star Line firm RMS Olympic i RMS Titanic został zbudowany jako transatlantycki liniowiec pasażerski i zwodowany tuż przed wybuchem I wojny światowej, ale wszedł do służby jako statek szpitalny w 1 r. Uderzył w minę u wybrzeży greckiej wyspy Kea 1915 listopada 21 r. i zatonął godzinę później, co było największą ofiarą I wojny światowej. Wszystkich z wyjątkiem 1916 z 1 osób na pokładzie udało się uratować.

WTEDY TEGO NIE WIEDZIAŁEM, ale właśnie miałem przeżyć najlepsze nurkowanie w moim życiu. Nurkowanie do lewiatana z wraku statku, który dla nurków technicznych stał się Mount Everestem. W końcu Britannic to największy liniowiec oceaniczny na dnie morskim!

Słowa nie są w stanie opisać nurkowania, jakie przeżyłem tego dnia. Wrak był zapierający dech w piersiach, replika jego siostrzanego statku Titanic była tylko większa i całkowicie nienaruszona. Przy 50 m błogosławionej widoczności była to fantazja nurka wrakowego spełniona do maksimum.

Opłynąłem cały wrak na Aquazeppie DPV i oddychałem mieszanką gazu z ogromnych 20-litrowych butli przywiązanych do moich pleców.

Pływałem po otwartych i zadaszonych pokładach promenady, pod ogromnymi żurawikami łodzi ratunkowych widocznymi w górze na tle południowego słońca oraz po rumowisku dna morskiego pomiędzy kominami i masztami, aż do maksymalnej głębokości 120 m.

Powrót z rufy zabrał mnie wzdłuż ozdobnych okien z drewna tekowego i mosiądzu w okazałych pokojach, takich jak te w kawiarni na werandzie, zaprojektowanych dla edwardiańskiej arystokracji. Często zatrzymywałem się, żeby zajrzeć przez okno do czegoś, co kiedyś było być może kabiną pierwszej klasy lub jednym z saloników na pokładach B i C.
Przepłynąłem przez otwarte drzwi, penetrując pustki ciemności głęboko we wraku.
Moje potężne (jak na tamte czasy) światło DPV oświetliło pomieszczenia wewnętrzne takie jak poczekalnia pierwszej klasy, palarnia i pozostałości sali gimnastycznej. Opadłem nawet na coś, co kiedyś było wielkimi schodami, a ich ciemność wabiła mnie głębiej w trzewia wraku.

To nurkowanie miało miejsce w latach 1990. XX wieku. Najlepsza część dwóch dekad minęła, zanim w 2016 r. kolejne nurkowanie było bliskie temu. Nigdy nie spodziewałem się, że zostanie przekroczony.

TO WCZESNE NURKOWANIE Britannic pracował w osławionej brytyjskiej grupie zajmującej się głębokimi nurkowaniami wrakowymi, znanej jako Starfish Enterprise. Ta ekspedycja, pod przewodnictwem Nicka Hope’a, wykonała 78 załogowych nurkowań do wraku, czyli więcej niż ekspedycja Cousteau w ramach greckiej Odysei, kiedy została odkryta w latach 1970. XX wieku.
W kolejnych latach Britannic stał się częścią mojego życia. W końcu zostałem weteranem pięciu wypraw, a wrak pozwolił mi poznać nowych przyjaciół, w tym jednego, którego ostatecznie straciłem przez sam wrak.

Niektórzy z tych przyjaciół poddali się wyzwaniu tajemnic wraku i wybrali własną brytyjską ścieżkę przygód, wyruszając dla nich głęboko w kotłownie i maszynownie.

Brałem udział w wyprawie w 2003 roku, uważanej przez wielu, w tym przez właściciela wraku Simona Millsa, za najbardziej udaną ze wszystkich.

Brytyjski nurek Rich Stevenson wniknął głęboko do kotłowni i sfilmował szeroko otwarte wodoszczelne drzwi grodzi, potwierdzając stare wyjaśnienie, dlaczego Britannic wbrew intuicji zatonął znacznie szybciej niż Titanic. Otwarcie każdej wodoszczelnej grodzi na wodę powodziową było tylko kwestią czasu.
Kolega-Brytyjczyk Bill Smith odkrył pole minowe założone przez Niemców, aby uciszyć wszelkie spory na temat przyczyn zatonięcia statku Britannic. Znalazł nawet minę, zdetonowaną, ale wciąż przyczepioną do łańcucha kotwiczącego.
Wyprawę tę prowadził mój najlepszy przyjaciel Carl Spencer. Razem podzielaliśmy wizję brytyjskich eksploracji, fantazję sięgającą przyszłości nurkowania. Zanurkowałem we wraku na długo przed tym, jak Carl po raz pierwszy przepłynął po pokładach. Zafascynował się nią dopiero, gdy wziął udział w jednej z moich prezentacji na temat wyprawy z lat 90.

W 2009 roku zorganizowaliśmy wyprawę National Geographic, która również niosła flagę Explorers Club. Był to najbardziej ambitny projekt nurkowy w tamtych czasach, w ramach którego elitarny zespół zbadał wnętrze wraku i nakręcił dwugodzinny dokument naukowy rozpoczynający sezon programów wypraw, obejmujący transmisję na żywo z miejsca Titanica.

Rich Stevenson ponownie przedostał się do kotłowni, zabierając ze sobą znanego amerykańskiego nurka Richiego Kohlera. Robiłem zdjęcia wewnątrz wraku, ale w pomieszczeniu radiowym Marconiego u Carla wystąpił problem ze swoim rebreatherem. Uciekając do obwodu otwartego, wydostał się na powierzchnię, ale gdy skończyły mu się zapasy gazu, przejście na niewłaściwą mieszaninę oddechową spowodowało śmiertelne zatrucie tlenowe.
Wiedziałem, że Carl przerwał nurkowanie, ale dopiero po ponad sześciu godzinach dekompresji dowiedziałem się o jego śmierci.

Kohler przekazał mi tę wiadomość, która w ogromnym stopniu wpłynęła na moje osobiste odczucia dotyczące głębokiego nurkowania w kolejnych latach.

Teraz przypada setna rocznica powstania Britannic i byliśmy zachwyceni, gdy nadeszła wiadomość, że zostaną wydane pozwolenia umożliwiające dalsze poszukiwania.

Oczywiście, nigdy tak nie było zamierzenie, aby którykolwiek z wielkich liniowców oceanicznych z przełomu wieków wylądował na głębokim dnie morskim. Były to największe maszyny skonstruowane w tamtym czasie, a ich twórcy z trudem wyobrażali sobie, że sto lat później ich statki spotkają się z podwodnymi maszynami przyszłości.

Przez lata widziałem rozwój tej technologii, ale nic nie przygotowało mnie do tej wyprawy w 2016 roku. Kohler, amerykański podwodny kamerzysta Evan Kovacs i rosyjska grupa U-Bootów mieli zamiar przenieść głębokie nurkowanie wrakowe na zupełnie inny poziom.

Swobodnie pływający nurkowie techniczni będą współpracować z głęboko pracującymi łodziami podwodnymi i pojazdami ROV, aby wykonać swoje zadania, a wszystko to zostanie sfilmowane na potrzeby filmu dokumentalnego telewizji BBC oraz wysokobudżetowego filmu rosyjskiego, który będzie dystrybuowany na całym świecie. Do zespołu dołączył brytyjski nurek techniczny Andy Torbet, który po raz pierwszy nurkował w Britannic jako prezenter programu BBC.

Jednakże od czasu utraty mojego bliskiego przyjaciela nadal niepokoiłem się, czy moja zdolność umysłowa pozwoli mi ponownie podjąć nurkowania na tych głębokościach. Jednak Kohler, wspaniały przyjaciel od wielu lat, uwzględnił nienaganny plan bezpieczeństwa.

Wsparcie bezpieczeństwa nurka skupiałoby się wokół komercyjnego mokrego dzwonu nurkowego, pierwszego w głównym nurcie nurkowania technicznego. Procedury bezpieczeństwa zostały szczegółowo opisane w 70-stronicowym dokumencie dotyczącym standardowych procedur operacyjnych (SOP), który powstał w wyniku poprzednich ekspedycji już w latach 1990. XX wieku.

W ciągu jednego dnia nurkowania w wodzie znajdowałoby się tylko czterech nurków, każdy korzystający z własnych preferencji w technologii obiegu zamkniętego, ale z wybranym przez zespół rozcieńczalnikiem trimix 9/73.

Profil pomocy awaryjnej opierałby się na protokole trzech gazów: trimix 13/60, trimix 20/30 i 100% O2. Cały pozostały gaz znajdowałby się w dzwonie nurkowym, głównym miejscu ratunku na głębokości.

Statek nawodny utrzymywałby trzypunktową pozycję cumowniczą, aby utrzymać dzwon na stacji. W przypadku utraty miejsca do cumowania lub drastycznej zmiany warunków pogodowych podczas 40-45-minutowej fazy dennej, dzwon może przesunąć się poza pole widzenia powracających nurków, w takim przypadku do utrzymywania z nimi kontaktu wykorzystywane będą ROV i łodzie podwodne.

Piloci łodzi podwodnych kierują ich do znajdującego się poza stacją dzwonu nurkowego na wodzie, poza zasięgiem wzroku wraku.

Dzwonek stałby się kluczem do protokołów bezpieczeństwa. Każdy nurek poszukiwawczy musiałby rozumieć PO2 i odpowietrzanie, komunikację werbalną i świetlną, regulację pływalności, awaryjny gaz OC (na pokładzie i z powierzchni), odpowiedzialność kierownika dzwonu oraz scenariusz nieprzytomnego nurka.

Każdy nurek wchodzący na głębokość do otwartego dzwonu musiał potwierdzić, że PO2 mieści się w dopuszczalnym zakresie, zanim zdjął pętlę i zaczął oddychać atmosferą dzwonu.

Na maksymalnej głębokości dzwonu, na szczycie kadłuba wraku, na głębokości około 90 m, atmosfera wewnątrz byłaby hiperoksyczna, a zawartość PO2 przekraczałaby 2.0!

PODCZAS ODPOWIETRZANIA GAZU było powietrze, PO2 w dzwonze można było usunąć, wpuszczając do niego gaz ratunkowy lub pompując gaz denny z góry. W miarę przebywania w dzwonie gaz wydychany z pętli nurka wymagałby fazy odpowietrzania, aby zapobiec zmianom pływalności.

W przypadku zmiany warunków na powierzchni górnej istotne były również odpowietrzanie gazu i zmiana charakterystyki pływalności. Na wzburzonym morzu regulacja wyporu eliminowała silny odrzut dzwonka, jeśli liny zaczęły podskakiwać.
Użycie dzwonka było nowym podejściem do głównego nurtu projektu mieszanego gazu dla każdego z nas, nurków technicznych. Nurek z OUN lub zatorem powietrznym, nurek z drgawkami, nieprzytomny nurek, oddychający lub nie – każda możliwość była brana pod uwagę przy elemencie bezpieczeństwa każdego nurkowania.

Protokoły rozszerzone ze scenariuszy z oddzielnym nurkiem na scenariusze bez gazu. Krótko mówiąc, wszystko, co nurek musiał zrobić w sytuacji awaryjnej, to dopłynąć z powrotem do dzwonu znajdującego się tuż na szczycie wraku. Był wyposażony we wbudowane butle, z których każda była pompowana gazami niezbędnymi do nurkowania. Każdy miał wiele długich węży przystosowanych do specjalnie wykonanych Apeków regulatory.

Dodatkowe przenośne urządzenia ratunkowe zarówno dla mieszanek głębokich, jak i pośrednich zostały również zamontowane na miejscu na wypadek, gdyby było to potrzebne zewnętrzne zasilanie CCR.

Ze względu na bardzo silne prądy powierzchniowe, które mogą wystąpić w rejonie Britannic, wzięto pod uwagę również współczynniki bezpieczeństwa modelu gradientu dekompresji. Plan był taki, aby wykonać jak najwięcej dekompresji na głębokości, gdzie prądy będą mniej odczuwalne.

Czasy działania ograniczono do 40–45 minut, biorąc pod uwagę czas trwania płuczki. Dawno minęły czasy mojej młodości, kiedy cieszyłem się, że mogłem dobić do godzinnego dna na statku Britannic i cierpieć długie godziny żmudnej dekompresji oceanu.

Wszystkie operacje nurkowe były wspierane przez czujne oko „Wielkiego Brata”, znajdującego się na górze centrum kontroli ROV, wspartego technologią zanurzeniową o wartości 6.5 miliona dolarów.

A gdyby ktoś zgubił się na wraku, piloci podwodnych statków mogli jedną ręką trzymać znak kierunkowy, a drugą kontynuować jedzenie kanapek!

Technologia ta umożliwiłaby nurkom kontynuowanie wymaganego filmowania, podczas gdy łódź podwodna wydłużyłaby godziny badań i fotografia.

Takie przygotowania przywróciły mi pewność siebie i przełamały strach – do tego stopnia, że ​​ostatnie nurkowanie wyprawy przerodziło się w coś naprawdę wyjątkowego, wydarzenie, które później nazwałem „Nurkowaniem za milion dolarów”!

TRZECH NURKÓW, wspaniali przyjaciele, którzy przez lata przeżyli wiele brytyjskich przygód, dołączyli do mnie, aby ponownie przeżyć moje wspaniałe nurkowanie z lat 90-tych. Wraz z Włochem Edoardo Pavią, Amerykaninem Michaelem C Barnette i Richem Stevensonem przeprowadziliśmy pełną wycieczkę po tym ogromnym wraku podczas jednego nurkowania.

Mój skuter Suex zasilany litem woził mnie wraz z innymi, gdy ponownie pływałem po pokładach liniowca. To oraz mieszanina helioksu wdychana przez mój rebreather Inspiration pomogły mi zyskać nową, spektakularną perspektywę na Britannic.

Oglądając z wygodnego najlepszego miejsca w domu, Kohler podążał za łodzią podwodną Triton 3300/3 wraz z pilotem Dmitrijem Tomashowem.

Podczas gdy rosyjski operator Siergiej Machilski uchwycił każdą klatkę tego niesamowitego nurkowania swoją kamerą Red Epic 5K na dużych ekranach kinowych.

Ojciec Dmitrija, Evgeny, umiejętnie manewrował swoją własną, specjalnie zbudowaną, jednoosobową łodzią podwodną o minimalnej wyporności, ustawiając ją w pozycjach, z których można było wyróżnić takie miejsca, jak śmigła i dziób, dzięki czemu wyglądały jak elementy z hollywoodzkiego planu zdjęciowego.

ROV filmował wszystko od tyłu, a ci z góry z zachwytem obserwowali! Technologia samego tego jednego nurkowania kosztowała miliony dolarów, a każdy nowy kąt patrzenia na ten 100-letni wrak zapierał mi dech w piersiach.

Interakcja pomiędzy najnowocześniejszą technologią tamtych czasów i obecną, przypominała moment, w którym człowiek wynalazł elektryczność!

A ponad pięć godzin dekoracji odbyło się w luksusie dzwonu do nurkowania i wszystkiego, co z nim było – czekolady, sushi, różnorodnych słodyczy Haribo i, dzięki uprzejmości Evana Kovacsa, grającej na górze muzyki!

Największe nurkowanie wrakowe w historii? Sugerowałbym, że tak było. Okrążenie Britannic w stulecie jego istnienia, z całą tą technologią, w końcu przekroczyło moje pamiętne nurkowanie z lat 1990.

Poczułem się, jakbym nurkował w science-fiction, powiedziałem Kohlerowi, gdy kilka godzin później wychodził z włazu łodzi podwodnej, ale on nie zgodził się z moim opisem: „Science fiction – nie! Myślę, że przekonasz się, Leigh, że z miejsca, w którym siedziałem i obserwowałem, nurkowanie, które właśnie wykonałeś, było faktem naukowym! ”