Wycieczka po wraku 35: Rondo

Łatwy do znalezienia, ten parowiec leżący dziobem w szkockiej cieśninie Mull od lat trzydziestych XX wieku jest atrakcją dla odwiedzających go nurków. JOHN LIDDIARD oprowadza nas po tym miejscu. Ilustracja: MAX ELLIS

Parowiec o wyporności 2,363 ton rondo schronił się przed burzą w nocy 25 stycznia 1935 roku, zakotwiczony w pobliżu Tobermory. W nocy pękł łańcuch kotwiczny i rondo zaczął dryfować wraz z silnym przypływem w dół Sound of Mull, ostatecznie został zepchnięty na boki przez małą wyspę Dearg Sgir z taką siłą, że utknął wysoko i sucho, niepewnie balansując na całej wyspie.

W ciągu następnych kilku miesięcy w wyniku szeroko zakrojonych akcji ratowniczych usunięto większość kadłuba i maszyn, aż w końcu równowaga wraku została zakłócona i zsunął się dziobem po skale i w dół zbocza.

Połączenia rondo jest obecnie jednym z klasycznych wraków w Sound of Mull. Jest to także wrak dość nietypowy ze względu na swój stan i lokalizację. Dziób spoczywa teraz wkopany w dno morskie na głębokość 50 m, a rufa wznosi się zaledwie 5 m pod powierzchnią.

Łatwo odnieść wrażenie, że rondo jest prawie pionowo w wodzie, stoi na dziobie i opiera się o ścianę klifu. Jednakże bardziej analityczny pogląd jest taki, że przy długości 80 m i maksymalnej głębokości 50 m średnie nachylenie wynosi 35°.

Ale nie pozwól, aby moje rozwiewanie mitu Cię rozczarowało; jeśli jesteś w okolicy, rondo warto nurkować.

Nurkowanie na rondo zwykle zaczyna się na słupku steru (1), najpłytszym miejscu wraku i miejscu, w którym można wygodnie przymocować boję. Tam zacząłem robić szkice wraku. Większa część kadłuba została przycięta do kilku metrów nad stępką, więc zwykłą czynnością ze słupka steru jest zejście do wnętrza pozostałości kadłuba (2) i dalej w dół wewnątrz wraku, poza prądem.

Niedaleko w dół widać kilka uszkodzonych odcinków tunelu wału napędowego (3), wystarczająco duży, aby przez niego przepłynąć. Sam wał został uratowany. Po obu stronach płyty kadłuba zostały złożone w kierunku stępki (4), nadając bokom wraku zaokrąglony wygląd.

Jeszcze kilka lat temu wrak znajdował się w tym miejscu nienaruszonym łukiem kadłuba i pokładu. Dało to dobre wrażenie, jak duży jest rondo pierwotnie był zanim został uratowany. Niestety, teraz się zawaliło, pozostawiając szkielet pionowych żeber wystających z prądem (5).

Pomiędzy tymi żebrami na niewielkim obszarze poszycia pokładu znajduje się wciągarka (6) nad splątanymi pozostałościami wypełniającymi dno kadłuba. W tym obszarze wraku godne uwagi są także połamane pozostałości masztu w kształcie litery A, który leży wzdłuż wewnętrznej strony kadłuba.

Kontynuując zjazd w kierunku dziobu, burty wraku są pozbawione cech charakterystycznych i rzadkie (7) aż niektóre żebra wystają z lewej burty na około 40 m (8). Zbocze zaczyna się teraz wyrównywać, a dno morskie przed dziobem to gruboziarnista równina żwirowo-żwirowa na głębokości 50 m (9).

Dziób znajduje się zaledwie około 1 m nad dnem morskim, ale wrak wkopał się poniżej poziomu dna morskiego, umożliwiając osiągnięcie maksymalnej głębokości 52 m (10) można znaleźć tuż wewnątrz dziobu, na dole stępki.

Po prześledzeniu wnętrza wraku aż do dziobu, w drodze powrotnej lubię podążać na zewnątrz i podziwiać tętniące życiem życie morskie, które wyrasta z kadłuba i skał wokół wraku. Na głębokości około 36 m stępka obejmuje zagłębienie w zboczu, umożliwiające łatwe przepłynięcie na drugą stronę wraku (11).

Ponieważ silne prądy płynące wzdłuż Sound of Mull przedostają się przez tę szczelinę pod stępką, tutaj można znaleźć największe i najgęstsze szeregi ukwiałów pierzastych.

Jeśli płynie prąd i chcesz przepłynąć ten statek, powrót najlepiej rozpocząć od dziobu po wznoszącej się stronie wraku, tak aby płynąć z prądem pod stępką.

Po przeciwnej stronie kadłuba nie trzeba długo stać, bo na 24m pod stępką znajduje się kolejna przeprawa (12), chociaż może to być dość trudny prąd wznoszący, jeśli nie nurkujesz na stojącej wodzie.

Kiedy zbliżasz się do rufy, kil faktycznie wystaje ponad skały (13). Być może będziesz miał jeszcze czas, aby przepłynąć pod kadłubem. Jeśli nie, ster (14) zapewnia dogodny punkt rozpoczęcia wszelkich zgromadzonych przystanków dekompresyjnych, a końcowa dekompresja jest zawieszona na linie boi.

Alternatywą jest wejście na zbocze prowadzące na wyspę i zakończenie dekompresji 15 m dalej na skałach pod latarnią morską.

Dziękuję Andy'emu Jamesonowi, Alexowi Poole'owi, Jonowi Peskettowi, Jez Kentowi, Johnowi Dawsonowi, Robowi Brownowi, Dave'owi Robbowi.

NA LĄDZIE I MORZU

„W górę” – tak 2,363 tony rondo spotkał jej koniec. Nie ma nic podobnego w zapisach wraków, ponieważ przemierzyła całą wyspę, aby dotrzeć do miejsca ostatecznego spoczynku, pisze Kendall McDonald.

Zbudowany w Tampie w neutralnej Ameryce w 1917 roku, oficjalnie dla Cunarda, ale w rzeczywistości dla rządu brytyjskiego, Cud wojny 1 miał pomóc w zastąpieniu strat zadanych przez niemieckie łodzie podwodne żegludze alianckiej.

Jednakże gdy Stany Zjednoczone przystąpiły do ​​wojny, zarekwirowały wszystkie statki budowane w Stanach na potrzeby własnych wysiłków wojennych. Cud wojny Został zmieniony Litopolis i gotowy do wypłynięcia na dwa miesiące przed zakończeniem wojny. W 1930 roku ponownie przemianowano ją na Laurie, następnie sprzedany w 1934 roku i stał się Norwegiem rondo.

Na początku 1935 rondo opuścił Glasgow pod balastem, zamierzając okrążyć Szkocję, odebrać ładunek w Dunstan w Northumberland i przewieźć go do Oslo. 25 stycznia popłynął do Sound of Mull i okropnej zamieci. Schroniła się w zatoce Aros, niedaleko Tobermory, ale w nocy łańcuch jej kotwicy zerwał się i statek płynął w dół cieśniny, przebyty 10 mil przez wyjący wiatr i silne przypływy.

To właśnie wtedy dotarła do nas skalista wysepka Dearg Sgeir z małą białą latarnią morską rondo'kołysać. Statek o długości 264 stóp i promieniu o długości 42 stóp o mało nie minął latarni morskiej, ale wiatr i fale zepchnęły go wysoko na skały, gdzie mocno utknął.

Flary alarmowe wirowały na wietrze, ale o świcie 22-osobowa załoga stwierdziła, że ​​chociaż ich statek został przebity przez skały, nie zagrażało im niebezpieczeństwo. Pozostali na pokładzie przez dwa tygodnie, ponieważ jedna akcja ratunkowa za drugą kończyła się niepowodzeniem. Holowniki i trawlery nie mogły jej wyciągnąć i ostatecznie zdecydowano się ją rozdzielić tam, gdzie przykucnęła. Ekipa ratownicza zaczęła ją ciąć.

Rondo wrzeszczała, gdy uderzyło w nią zimowe morze tak duże i ciężkie, że powoli przesuwało statek przez szeroką na 100 metrów wyspę. Najpierw opadł jej dziób, potem pokłady opadły i ratownicy ruszyli w stronę nieuniknionego. W końcu ześliznęła się w dół stromego podwodnego urwiska i tam pozostaje, mocno oparta o niego.